5 Atasözü ve Açıklamaları

1) Atalar Sözünü Tutmayanı Yabana Atarlar

Atalarımızın hayat tecrübesini yansıtan sözler, bir dünya
görüşümüzün olmasını sağlar. Atalarının sözüne değer vermeyen, bu sözleri
kulak ardı eden kimseler hem toplum tarafından saygı görmezler hem de o büyük
deneyimlerden faydalanmamış olurlar. Kendi geçmişini hor gören, gelenek ve
göreneklerini küçümseyen, kültürüne saygısı olmayana kimse değer vermez. Böyle
kişiler toplum içinde bir yer edinmezler.

2) Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı: Bir işe
başlayacağımız zaman o işi iyice araştırmalı, o iş hakkında fikir sahibi
olmalıyız. İşi avantajlarını, dezavantajlarını iyi bir şekilde öğrenmeliyiz ki
sonradan pişmanlık yaşamayalım.

3) Her damardan kan alınmaz: Her insan farklıdır. Kimi iyi
niyetli kimi ise kötü niyetli, kötü huyludur. Kimi merhametli, yardımsever kimi
ise bencilin tekidir. Bundan dolayı herkesten yardım istenmez. İstenirse de
büyük hayal kırıklığı yaşayabilirsiniz.

4) Kuru laf karın doyurmaz: Anlamsız ve yersiz sözler bir
işe yaramaz. Sadece konuşmak değil uygulamaya da geçmek gerekir. Yoksa sürekli
konuş dur bir işe yaramayacaktır.

5) Sözü söyle alana , kulağında kalana: Sözünü tutana
nasihat et. Söylediklerini dinlemeyen, kulak ardı edene ise hiç nefesini
tüketme. Çünkü bir işe yaramayacaktır.

Sık
Kullanılmayan 10 Atasözü ve Anlamları

1) Kadıyla mı iyisin, kapıyla mı? kapıyla: Yüksek makam sahibi  birisiyle bir iş yapmak isteyen kimse o
kişinin yanında çalışan, sözü geçen, işlerin nasıl yürütüldüğünü ve çözüm
yollarını bilen biriyle önceden görüşmelidir. Böyle yapılırsa sorunlar daha
çabuk çözülecektir.

2) Geriden dana yetişmedikçe koca öküze baha yetişmez: Bir işi çok
iyi bilen kişi bildiklerini başkasına öğretmezse o işi bilen sayısı az
olacağından kendi değeri hep yüksek olur.

3)  Densizin devesi çansız olur:
Görgüsüz ve münasebetsiz bir kimsenin yapacağı densizlik önceden kestirilemez.

4) Beş para giren ev yıkılmamış: Aile bireyleri çalışıp para
kazanmanın yoluna bakıyorlarsa gelir az da olsa ailenin yaşam düzeni bozulmadan
devam eder.

5) Akıllımız Hızır Ağa, parmağını saldı bardağa: Aklını iyi
kullanamayan kişinin kısmeti az olur. Zaman zaman kısmeti olsa bile bu durum
uzun sürmez.

6) İt başı terkide durmaz: Huysuz kişileri durdurmak zordur.

7) Merkebe cilve et demişler, art ayağıyla kulağını kaşımaya başlamış:
Görgüsüz ve aptal kişinin birilerinin hoşuna gitsin diye söylediği sözler ve
yaptığı işler, kaba ve kırıcı olur.

8) Maymun yoğurdu yer, ayranı yüzüne sürer: İşten anlamayan birine
yaptığı hatayı örtmek isterken daha kötü ortaya çıkmasına sebep olabilir.

9) Soğuk tandırdan sıcak ekmek umulmaz: Beceriksiz bir kimseden iyi
bir iş çıkarması  umulmaz.

10) Zemheri de sür de çalı sür: En zor koşullarda bile çalışmaya
devam etmek gerekir.

8 Atasözü ve
Anlamları

1) Rızkı tükenmeyince kişi aç kalmaz: Allah her insanın rızkını
verir ve hiç kimse hayatta nasipsiz kalmaz. Rızkı tükenmişse ömrü de bitmiş demektir.

2) Pulsuz iş, yolsuz iş: Karanlık işler çeviren kişi yasal olmayan
yollara sapar.

3) Pişmiş aşa soğuk su katılmaz: Yürümekte olan bir işe gereksiz
yere müdahale edilmemelidir.

4) Keskin kılıç kınını kesmez: Sert ve öfkeli kimsenin onu destekleyenlere,
ona yardım edenlere herhangi bir zararı olmaz.

5)  Keskin bıçak olmak için çok
çekiç yemek gerek: Başarılı olmak içim çok çalışmak, alın teri dökmek,
sıkıntı çekmek gerekir. Bu sayede insan daha deneyimli olur. Deneyimli olan
kimseler de daha başarılı olur ve daha az hata yapar.

6)Mecnun sever Leyla’yı, ben severim Mevla’yı: Ben herkesin
ilgilendiği konudan ve işten başka konu ve işlerle uğraşıyorum.

7) Sopayı  yiyen eşek atı geçer: Bir
konuda canı yanmış olan kişi o duruma bir daha düşmemek için elinden gelen
çabayı harcar. Gücü yetmez sanılan, en zor işleri bile başarır.

8) Söz biliyorsan söyle, inansınlar; bilmiyorsan söyleme, seni bir adam
sansınlar: İnsan çok iyi bildiği konu üzerinde konuşmalıdır. Bilmediği
konuda ise hiç konuşmamalı, yorum yapmamalıdır.

13 Atasözü ve Anlamları

Çatal kazık yere batmaz: Bir işte birden fazla kişi söz sahibi ise her kafadan
bir ses çıkacağı için sorun çıkar, iş bir o yana, bir bu yana çekilir. İyi bir
sonuç elde edilemez. Sağlıklı ve verimli bir iş için yetkilerin ve
sorumlulukların tek elde toplanması gerekir.

Bir dalın gölgesinde bin koyun eğlenir: İyi durumda olan güçlü ve cömert kimseler,
çevrelerindeki birçok yoksul ve muhtaç olan insanı koruyup kollar.

Bir ambar buğdayın örneği bir avuçtur: Aynı niteliğe ve özelliğe
sahip şeylerin biri de birdir, bini de birdir.

Bir dala basarsan bin dal sallanır: Bir kimseye karşı yapılan
olumlu veya olumsuz davranışlar sadece o kimseyi değil, o kimsenin yakınlarını
ve çevresindekileri de ilgilendirir. İnsan davranışlarında bunu da göz önünde
bulundurmak gerekir.

Çabalama ile çarık yırtılır: Olmayacak işi zorla yapmaya çalışan zarara uğrar.

Çalıda gül bitmez, cahile söz yetmez:
Verimsiz topraktan iyi ürün alınamayacağı gibi iyi biçimde yetişmemiş insanın da
topluma faydası olmaz.

Dağ başı dumandan, insan başı yamandan kurtulmaz: Yöneticilerin sorumlulukları fazla olduğu gibi
sorunları da fazladır.

Gül dikensiz olmaz: İyi veya güzel olan her şeyin az çok sıkıntı
veren bir yanı da bulunur.

Dadandırma kara gelin, dadanırsa yine gelir: Başkalarının sırtından
geçinen kimselere fazla yüz vermeye gelmez. Bir kere yüz buldurlar mı insanın
peşini bırakmazlar.

Dal rüzgarı affetse de bir kere kırılmıştır: Birilerinin yaptıkları
davranışlardan incinen kimseler o davranışları unutmuş gibi olsa da asla
unutmazlar. Üzüntüsünü daima yaşarlar.

Gök çok gürleyince az yağmur yağar: Konuşa konuşa hiçbir iş
bitirilemez.

Gökteki yıldıza kement atılmaz: Ulaşılamayacak değerler insana her
zaman çekici gelmiştir ve elde edilmesi de çok güçtür.

Göçülen yurdun kadri konulan yurtta bilinir: İnsanın
yeni gittiği yerde başına gelen sorunlar geldiği yerdeki sorunları aratır
durumda olabilir.

Ekmek İle
İlgili Atasözleri ve Anlamları

Ekmeğin katığı açlıktır: Aç olan bir insan için ekmek yeterlidir.
Onun yanında başka bir yiyeceğe ihtiyaç kalmaz.

Ekmeğini ekmekçiye ver, yarısını yerse helal
olsun: Verilecek ücret ne kadar çok
olursa olsun, her iş ustasına, o işi yapmasını bilene yaptırılmalıdır.

Ekmek bulmaz yemeye, itinin adını gümüş koyar: Fakirliğine bakmadan gösteriş yapmaya kalkan kimseler için söylenen atasözüdür.

Ekmek aslanın ağzında: İhtiyaçlarını karşılamak için gerekli olan
paraya ulaşmak zordur.

Ekmek bulduk gaga mı kaldı?: İnsan
çok ihtiyacı olan bir şeye kavuştuğunda onun daha iyisini, kalitelisini
aramakla meşgul olmamalıdır.

Ekmeğin kestiğini kılıç kesmez: Kötü insana yapılacak bir yardımla
ondan gelecek tehlike önlenmiş olur.

Ekmek boğazda kalırsa su, su boğazda kalırsa kefen: Çok zor
durumdayken kurtulmak için bulunan bir çare gün gelir başka sorunlarla karşı
karşıya kalmanıza neden olabilir.

Ekmeğin hikmeti, harmanın bereketi: Ekmeğin
iyi kalitede  olabilmesi harman yapılan
ürünü kalitesiyle ve verimliliğiyle ilgilidir.

Ekmeği bana bana, sonunu saya saya: İnsan ilerideki günleri
düşünerek hareket etmeli ve her zaman tasarruflu olmalıdır.

Ekmeğimi al da dirliğimi alma:  İnsan aç kalmaya dayanabilir ama  huzursuzluk içinde olmaya dayanamaz.

Ekmeği yedi, gözü pabuçta: Bir yerde işi bitenin gözü yolda olur.

Ekmeğin yanığı başa kakınç olur: İşi düzgün yapmayan kişi bundan
dolayı topluluk içinde sürekli ayıplanır.

Borç İle
İlgili Atasözleri ve Anlamları

Borç iyi güne kalmaz: Borçlu olan
kimse borcunu ödemenin yollarını aramalıdır. İleride öderim diye düşünmesi son
derece sakıncalıdır. Çünkü gelecek günlerin ne getireceğini kestiremeyiz.

Borcun iyisi ver kurtul, derdin
iyisi öl kurtul: Borçlu ve dertli yaşamak insana dayanılma zacılar çektirir.
Borçtan kurtulmanın çıkar yolu onu ödeyip kurtulmak, şifası olmayan hastalıktan
kurtulmanın yolu ise ölmektir.

Borcun yoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol: Tanıklık boş oturan kimselerin, kefillik ise parası çok olan
kimselerin işidir. Zorunluluk olmadıkça şahitlikten ve kefillikten kaçınmak en
doğru olanıdır.

Borca haylık, bir aylık: Borç
alarak yaşanan güzel günler çok sürmez. Geriye kalan borçtur ve o borcu ödemek
büyük sıkıntı yaratır.

Borç güle güle gelir, ağlaya ağlaya
gider: Borç alan ihtiyacını karşılayacağı için o an çok sevinçlidir ancak
borcunu ödeyeceği gün yaklaştığında durum değişir ve sıkıntı içine girer.

Borca içen iki kez sarhoş olur:
Borç alarak alışveriş eden iki kere üzülür. Bir aldığı zaman bir süre sonra
parayı nasıl ödeyeceğim diye kaygılanır. İkincisi ise ödeme zamanı gelince bir
şey almadan ödeme yaptığı için kendisinin lüzumsuz bir iş yaptığını düşünür ve
pişmanlık duyar.

Borç, yiğidin kamçısıdır: Birisine
borçlanan, borcunu da ödemek isteyen kimse kendini daha çok çalışmak ve
kazanmak zorunda  hisseder, bunun için de
çok çalışır.

Borç ödenir, kira ödenmez: Kiracı
olmaktansa borca girip ev sahibi olmak daha iyidir.

10 Atasözü ve
Anlamı

Dil yüreğin kepçesidir: Kişi içinde ne varsa, ne duyuyor, ne düşünüyorsa onu söyler,  ona göre davranır.

Döven öküzünün ağzı bağlanmaz:
İmkanları geniş bir işin başında bulunan kimse bunlardan az da olsa faydalanır.

Çömçe tutan elim olsun, ocaklıkta
yerim olsun: Her insan küçük de olsa bir yerde baş olmak ister.

Emme isteyen çocuk ağlar: Hakkını
aramasını bilmeyen kişinin işi görülmez.

Emanetin canı gözünde olur:
Kullanılmak üzere geçici olarak verilen emanet şeyler genellikle kalitesiz,
eski olur. Hiç umulmadık yerde ve zamanda emanet mala zarar gelir, zor durumda
kalınır.

Çarık çarıkla, sarık sarıkla:
Hayatta herkes kendi seviyesindeki kimselerle bir arada olmak ister.

Başına gelen bilir: İnsan kötü bir
durumu ancak kendisi yaşadığı zaman iyi anlar. Bundan dolayı aynı kötü durumu
yaşayan kişiye de ancak o zaman hoşgörülü davranır.

En 
kolay iş ekmek yemek, o da çiğnemeden yutulmaz: Her işin bir zorluğu
vardır. Her iş için mutlaka bir emek sarf etmek gerekir.

Emanet eşeğin kuskunu yokuşta
kopar: Ödünç  alınan araçlarla başlatılan
işlerden çoğunlukla güzel sonuçlar alınamaz.

Gelen git denilmez: Çağrılmadığı
halde kendiliğinden gelen bir misafir kovulmaz kabul edilir.

Her ziyan bir öğüttür: Kişi gördüğü
her kötülükten, uğradığı her zarardan bir ders çıkarmalıdır.

9 Atasözü ve
Anlamları

Gel demesi kolay ama git demesi güçtür:  Bir kimseyi işe başlatmak, birini misafirliğe
çağırmak kolaydır fakat bir kimseyi işten çıkarmak, misafire de git demek
oldukça zordur.

Düşmanınki kayar geçer, dostunki koyar geçer:  İnsan için düşmanının söylediği sözler ve
yaptığı davranışlar kötü de olsa fazla etki etmez. Ancak dostunun söylediği
kötü sözler ve yaptığı kötü davranışlar iz bırakır.

Düştünse toprağa sarıl:  Toprağı
eğer iyi işlersen hiçbir zaman seni yarı yolda bırakmaz, seni besler. Zor
günleri topraktan elde edeceğin gelirle atlatabilirsin.

Boş ite menzil olmaz:  İşi
gücü olmayan, aylak kişinin nerede olduğu belli değildir. Aklının estiği yere
gider, aklının estiği yerde kalır. Canı nasıl istiyorsa o şekilde davranır.
Ulaşmak istediği belirli bir amacı yoktur, geleceğini hiç düşünmez.

Boş eşek yorga gider: Üzerinde bir görev bulunmayan kaygısız kişi
sorumluluktan uzak, rahat rahat, istediği gibi yaşar.

Altın ateşte, insan mihnette belli olur:  Her maddenin değerini gösteren belirleyici bir
etken güç vardır. İnsanın da değerini gösteren zorlukları yenme azmi,
sıkıntılara dayanma ve benliğini koruma gücüdür.

Diken battığı yerden çıkar:  İnsan
sıkıntıya düştüğünde bunun sebebini iyice araştırıp o nedenleri ortadan
kaldırırsa sıkıntıdan da kurtulur.

Duvarın kulağı var, gözünü de unutma:  Bir işi sonsuza kadar asla sır olarak kalamaz. Mutlaka
bir yerden, bir sebepten açığa çıkar.

Düğün aşı savulduktan sonra gelen vah vah yer:  Her iş zamanında ve yapılması gereken biçimde yapılmalıdır.

Atasözü
Örnekleri ve Anlamları (10)

Kuştan korkan darı ekmez:  Her işin kendine göre zor ve riskli yanları
vardır. Tehlikeleri göz önüne alarak işe girişmekte çekingen davranan kimse
amacına ulaşamaz. Amacına ulaşmak isteyen kimse bunları göze almalıdır.

Kazan kaynamayan yerde maymun
oynamaz: Karşılıksız yapılan hiçbir iş yoktur.

İki kişiye bir börek, sana ne gerek:
Bir işi hakkıyla yapanlar karşılığını almaya hak kazanır. Yapmayanlar ise
herhangi bir istekte bulunamazlar.

Keçinin otladığı yerde oğlağı da
otlatırlar: Küçükler büyüklerin tutum ve davranışlarını örnek alırlar.

Gem almayan atın ölümü yakındır:
Kendisine söylenilen sözleri dinlemeyen kişi bu davranışının zararını her zaman
görür.

Gevşek tükürüğün sakala zararı
vardır: Güçlü olmak insanın rahat ve güvenli olmasını sağlar. En basit bir
tembellik insan için sıkıntı yaratır.

Haramın binası olmaz: Kötü
yollardan elde edilen kazanç, hiçbir işe yaramadan yok olup gider.

İşi olmayanın aşı olmaz: Kendisinin
veya ailesinin geçimini sağlamak için herhangi bir yerde çalışmayan kimsenin
elinde yiyecek parası olmaz.

Kuyu kazmadan suyunu haber verir:
Bir işin sonu başlangıcından belli olur.

Lafla duvar örülmez: Sadece
konuşarak, yaparım ederim diyerek bir yere varılmaz.

Sıcağa kar mı dayanır: İsraf en
büyük birikimleri bile yok eder.