![]() |
Minyatür |
- Minyatür sanatçısı, şair.
- Edirne doğumlu sanatçının asıl adı Abdülcelil Çelebi‘dir.
- “Levnî” onun mahlasıdır. Arapça bir sözcük olan “levn” renk demektir.
- Genç yaşta İstanbul’a gelen sanatçı, II. Mustafa zamanında nakkaşbaşılığa yükselmiştir. III. Ahmet döneminde de görevini sürdürmüştür.
- Sanatçı, 1732’de İstanbul’da ölmüştür.
Sanat Anlayışı ve Önemi
- Osmanlı minyatür sanatının son büyük temsilcisidir.
- Divan şairi Nedim gibi o da Lale Devri’nin sembol isimlerinden biridir.
- Resimleri ile devrin sosyal hayatı, giyim-kuşamı ve eğlencelerini yansıtmıştır.
- Hem divan hem de âşık edebiyatı tarzında şiirler yazmıştır.
- Hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmış, daha çok hecede başarılı olmuştur.
- Bu nedenle 18. yüzyılın âşıkları içinde gösterilir.
- Usta bir şair olmasına rağmen şiirlerinden çok azı günümüze ulaşmıştır.
- Atasözlerini nazma çekmek Levnî ile başlamıştır.
- Âşık edebiyatı sahasındaki en ünlü eseri Atalar Sözü Destanı‘dır.
- Sanatçının Selanik’ten İstanbul’a kadar yaptığı deniz yolculuğunu anlatan uzun bir destanı ile “uymuş” redifli mizahi bir tekerleme-destanı daha vardır.
Atalar Sözü Destanı
- 11’li hece ölçüsü ile söylenen bu destan, 29 dörtlükten oluşmaktadır.
- Levnî, destanı sade ve samimi bir dille söylemiş; atasözlerini bozmadan ve yerli yerinde kullanmıştır.
- Eser, sonradan bağımsız bir tür haline gelmiştir.
- Âşık edebiyatında en eski ve başarılı örneğini Levnî’de görülen atalar sözü söyleme geleneği, 18 ve 19. yüzyıllarda artarak devam etmiştir.
- Bu tür destanlar, daha çok nasihat verme (pendname) amacıyla yazılmıştır.
İlgili Sayfa
👉 Halk Edebiyatı Ana Sayfa
Yararlanılan Kaynaklar
- Atasözlerinde Günlük Hayat, Nuh Mustafa Beğenmez
- Âşık Edebiyatında Atalar Sözü Destanı Söyleme Geleneği, Cafer Özdemir
- TDV İslam Ansiklopedisi Levnî Maddesi, Şehnaz Yalçın