Cover Image

Levnî (18. yy)

Şubat 2, 2023 Okuma süresi: 11 dakika







Levnî (18. yy)





Levnî (18. yy)

Minyatür

  • Minyatür sanatçısı, şair.
  • Edirne doğumlu sanatçının asıl adı Abdülcelil Çelebi‘dir.
  • Levnî” onun mahlasıdır. Arapça bir sözcük olan “levn” renk demektir.
  • Genç yaşta İstanbul’a gelen sanatçı, II. Mustafa zamanında nakkaşbaşılığa yükselmiştir. III. Ahmet döneminde de görevini sürdürmüştür.
  • Sanatçı, 1732’de İstanbul’da ölmüştür.

Sanat Anlayışı ve Önemi

  • Osmanlı minyatür sanatının son büyük temsilcisidir.
  • Divan şairi Nedim gibi o da Lale Devri’nin sembol isimlerinden biridir.
  • Resimleri ile devrin sosyal hayatı, giyim-kuşamı ve eğlencelerini yansıtmıştır.

  • Hem divan hem de âşık edebiyatı tarzında şiirler yazmıştır.
  • Hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmış, daha çok hecede başarılı olmuştur.
  • Bu nedenle 18. yüzyılın âşıkları içinde gösterilir.
  • Usta bir şair olmasına rağmen şiirlerinden çok azı günümüze ulaşmıştır.
  • Atasözlerini nazma çekmek Levnî ile başlamıştır.
  • Âşık edebiyatı sahasındaki en ünlü eseri Atalar Sözü Destanı‘dır.
  • Sanatçının Selanik’ten İstanbul’a kadar yaptığı deniz yolculuğunu anlatan uzun bir destanı ile “uymuş” redifli mizahi bir tekerleme-destanı daha vardır.

Atalar Sözü Destanı

  • 11’li hece ölçüsü ile söylenen bu destan, 29 dörtlükten oluşmaktadır.
  • Levnî, destanı sade ve samimi bir dille söylemiş; atasözlerini bozmadan ve yerli yerinde kullanmıştır.
  • Eser, sonradan bağımsız bir tür haline gelmiştir.
  • Âşık edebiyatında en eski ve başarılı örneğini Levnî’de görülen atalar sözü söyleme geleneği, 18 ve 19. yüzyıllarda artarak devam etmiştir.
  • Bu tür destanlar, daha çok nasihat verme (pendname) amacıyla yazılmıştır.

İlgili Sayfa 

👉 Halk Edebiyatı Ana Sayfa

Yararlanılan Kaynaklar

  • Atasözlerinde Günlük Hayat, Nuh Mustafa Beğenmez
  • Âşık Edebiyatında Atalar Sözü Destanı Söyleme Geleneği, Cafer Özdemir
  • TDV İslam Ansiklopedisi Levnî Maddesi, Şehnaz Yalçın


Atalar Sözü Destanı

Şubat 2, 2023 Okuma süresi: ~1 dakika

Tut atalar sözünü kalb-i selim ol
Gönülden gönüle yol var demişler
Gider yavuzluğun tab-ı halim ol
Sarp sirke kabına zarar demişler


Devamını okuyayım »


Hakkında

Bu kısım siten hakkında bilgi verir. Burayı değiştirmek ve düzenlemek için admin->eklentiler->tanımı düzenle

Etiketler