Leyla Hanım (?-1848)

• 19. yüzyıl divan şairi.
• Doğum tarihi bilinmeyen şair, İstanbul doğumludur.
• Babası kazasker Moralızade Hamit Efendi’dir.
• Dayısı, 19. yüzyılın önemli divan şairlerinden Keçecizâde İzzet Molla’dır.
• Edebiyatla ilgili bir ailede yetişen şair, eğitimini daha çok dayısından almıştır.
• Leyla Hanım, evlendiğinin ilk günü eşinin davranışlarından rahatsız olmuş ve bir hafta sonra eşinden ayrılmıştır.
• 1848’de İstanbul’da ölmüştür.

Sanatı

• Divan şiirinin önemli kadın şairlerinden biridir.
• Lirik aşk şiirleriyle tanınmıştır.
• Mevlevi olan şair, Mevlana hakkında çeşitli methiyeler kaleme almıştır.
• Şiirlerinde Şeyh Galip’in etkisi görülür.
• Münacat, naat ve mersiyeleri oldukça samimidir.
• Asıl şöhretini şarkı ve gazelleriyle kazanmıştır.
• Geleneğe uygun olarak nazireler söylemiş, tahmisler yapmıştır.
• Dili dönemine göre sadedir.
• Kelime oyunlarına ve edebî sanatlara pek itibar etmemiştir.
• Mürettep (düzenlenmiş) bir Divan‘ı vardır.

Gazel

Yârin aşıklar ile ülfeti pek güçtür güç
O peri vahşidir ünsiyeti pek güçtür güç

(Sevgilinin aşıklar ile görüşüp konuşması pek güçtür, o peri vahşidir alışması pek güçtür güç)

Sakın aldanma gönül vaad-i visal-i yâre
Sonra derd ü elem ü mihneti pek güçtür güç

(Yâre kavuşma vaadine sakın aldanma gönül; sonra derdi, elemi, sıkıntısı pek güçtür güç)

Beni affeyle eğer meclise geldiyse rakip
Çekemem öyle ağır sıkleti pek güçtür güç

(Eğer meclise rakip geldiyse beni affet, böyle ağır bir durumu çekemem pek güçtür güç)

Ne kadar ilmi dahi var ise pek olma yakın
Zahidin barid olur sohbeti pek güçtür güç

(Ne kadar ilmi de olsa pek yakın olma, sofunun soğuk olur sohbeti pek güçtür güç)

Sohbeti yâr ile de pekçe uzatma Leyla
O peri vahşidir ünsiyeti pek güçtür güç

(Sevgili ile sohbeti pek de uzatma Leyla, o peri vahşidir alışması pek güçtür güç)

İlgili Sayfalar

👉 Ne Derlerse Desinler (Gazel / Leyla Hanım)

👉 Zalim Beni Söyletme (Şarkı Örneği)

👉 19 Yüzyıl Divan Edebiyatı

Yararlanılan Kaynaklar

• Leylâ Hanım’ın Gözünden Şiir ve Şair, Musa Tılfarlıoğlu
• Leyla Hanım Divanı’nda Leylalı Geceler, Sümeyye Bilen
• TDV İslam Ansiklopedisi Leyla Hanım Maddesi, İsmail Ünver
• Leyla Hanım Divanı’nın Gramatikal İndeksi, Güner Yılmaz