19. yüzyılda divan edebiyatımız sönük geçer ve yüzyılın yarısında sona erer. 19. yüzyılda divan edebiyatının yanısıra halk edebiyatı ve Batı tesirinde gelişmeye başlayan Türk edebiyatı da boy göstermiştir. Böylece 1860 yılında Tanzimat edebiyatının resmen başlamasıyla üç koldan yayılan Türk edebiyatında divan edebiyatımız misyonunu tamamlayarak kenara çekilir.

19. yüzyıl divan edebiyatı sanatçıları mahallileşme akımını sürdürürler; yerel renk ve motifler, atasözü ve deyimler şiirlerde yerlerini alır. Daha bireysel yaşamlara ve toplumsal meselelere ilgi gösteren divan edebiyatı soyut tavrından sıyrılarak somut bir eda takınmaya başlamıştır ama Tanzimat edebiyatının başlamasıyla divan edebiyatının varlığı sona erer.

Divan edebiyatımızın sona erdiği yıllarda Şeref Hanım, Leylâ Hanım, Âdile Sultan gibi kadın şairlerin varlığı dikkat çekicidir.

1. Yenişehirli Avni
Divan şiirine özgü mazmunların yanısıra Batılılaşmayla gelen terimleri de şiirinde kullanmıştır.”Divan”ı vardır.

2.Enderunlu Vasıf
Bir yandan nitelikli şiirler yazmış, Nedim tarzı şarkılarıyla ün yapmıştır; diğer yandan halk zevkine uygun şiirler yazmış fakat bayağılığa ve sıradanlığa düşmekten kurtulamamıştır.”Divan“ı vardır.

3. Keçecizade İzzet Molla
Keşan ilçesine sürgün giden İzzet Molla, bu hatıratını “Mihnet-i Keşan” adlı eserinde realist bir üslup ve gözlemleriyle anlatır.Böylece divan edebiyatı geleneğine bağlı olduğu halde Batı edebiyatlarının tesirinde eserler verir.Kendisi de mevlevi olan Keçecizade İzzet Molla, Gülşen-i Aşk adlı mesnevisinde Mevlevi şeyhi Şeyh Galip’in etkisindedir. Gençlik şiirlerini Divan-ı Bahâr-ı Efkâr adlı eserde toplamıştır. Divân- ı Hazân-ı Âsar ise yaşamının son yıllarında yazdığı şiirlerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Şiirlerinde, Şeyh Galip ve Nâbi’nin etkileri sezilir.

4. Leskofçalı Gâlip

5. Hersekli Arif Hikmet

6.ERZURUMLU EMRAH

Divan şiiri geleneğini de tasavvufu da iyi bilir; ama asıl ününü aşık tarzı koşma ve semaileri ile yapmıştır. Akıcı ve lirik bir üslubu vardır.

7. BAYBURTLU ZİHNİ

Medrese öğrenimi görmüş, Divan tarzı şiirler de yazmıştır. Asıl ününü aşık tarzı şiirleri ile yap-mıştır.

8. SEYRÂNİ

Kayseri’nin Everek (Develi) ilçesinde doğmuş ve ölmüştür. Yaşadığı dönemin usta ozanlarındandır. Toplum konularıyla ilgilenmiş, taşlamalar yazmıştır. Hayatta, taşlamaları yüzünden İstanbul’da barınamayıp köyüne döndüğü söylenir. Güzellemeleri de başarılıdır

9. DERTLİ

XIX. yüzyılın güçlü halk aşıklarındandır. Divan, Tekke ve Halk edebiyatlarıyla ilgili geniş bir kültürü vardır. Bir divanı da vardır, ama aşık tarzı şiirleri ile tanınır. Dilinde Divan dili etkisi sezilir.

10. DADALOĞLU

Avşar Türkmenlerindendir. Koçaklama, ve güzellemeleri ile tanınır. Koşma, semai, varsağı biçimlerinde şiirleri vardır. Karacağolan ile Köroğlu üsluplarının birleşimi gibi duran bir anlatıma sahiptir.