Kocasıyla yaşadığı mutsuz ve monoton evliliğe rağmen ona ihaneti asla düşünmeyen Henriette ile acılarla dolu çocukluk yaşamış yeniyetme delikanlı Felix’in öyküsüdür.Henriette, yaşadığı aşkı yücelikten, ayrı düşünemez,ailesine ihanet noktasına asla getirmez.Onun yaşadığı temiz ve kutsal bir aşktır.Felix ise her şeyi yakıp yıkacak bir çılgınlık olarak yaşamak ister aşkı.Romantizmin egemen olduğu yıllarda Balzac realizmin öncülüğünü yapmış, realizmin hatta naturalizmin doğuşunda etkili olmuştur.
Paris’in ucuz otellerinden birinde Goriot adlı bir yaşlı adam kalmaktadır. Gayet sefil üstü başı perişan ve karnı aç olan bu adamın gençliği hayli zenginlik içinde geçmiştir.Eskiden iki güzel kızı olan ve onları soylu delikanlılarla evlendiren Goriot, ne kadar zengin olsa da kızlarının çevresine giremez, çünkü onların biri barones diğeri kontes olmuşlar; ve artık kibirli ve savurgan bir hayat yaşamaya başlamışlardır.Bir gün Goriot’un parası biter ve kızları tarafından tamamen dışlanır.Balzac’ın romanında aile kurumunun bir toplum için ne denli önemli olduğu ve ailesini kaybedenin her şeyini kaybedeceği anlatılıyor.Aileyi aile yapan asli değerlerin ise maddiyatla hiç ilgisi yoktur.
Yasak aşk temasını işleyen eser, bu özelliğiyle daha sonraki yıllarda yazılanTolstoy’un Anna Karenina’sı ve Halid Ziya’nın Aşk-ı Memnusu ile benzeşir.
Fransız edebiyatının realist eserlerindendir.Yazarı Stendhal, realizmin ve psikloljik roman çığırının ilk uygulayıcılarındandır.Romanın kahramanı Julien Sorel,ihtirasları olan bir karakterdir.Mevki sahibi olmayı amaçlayan bu gencin önündeki en büyük engel kereste tüccarı olan babasıdır.Babası onu hep hor görmektedir ve bu yüzden Julien’de aristokratlara karşı bir düşmanlık oluşur.Belediye başkanının çocuklarına Latince dersi vermeye başlayan Julien, ev sahibesi olan Madam Renal’e aşık olur ve duygusal bir yakınlaşmaları olur.Şehirde söylentilerin çıkması üzerine Julien oradan ayrılmak zorunda kalır daha sonra soylu aristokratların dünyasına katip olarak girmeyi başarır.Yine yanlarına girdiği bir ailenin kızı ile yakınlaşır.Mathilde adlı bu kız ilk önce kendi sınıfından olmayan biriyle yaşadığı bu aşkı yadırgasa da daha sonra tutkularına yenik düşerek kendini bu aşkın kollarına bırakır.Mathilde’nin babası, kızını zengin bir dükle evlendirmek istemesine rağmen kızının ısrarı üzerine onun Julien’le evlenmesine razı olur.Üstelik baba, onlara büyük bir serveti de bağışlayacaktır.Fakat evlilikten önce işler karışır,zira Mathilde ve babası Madam Renal’in verdiği bilgiler doğrultusunda julien’in gönül ilişkilerini öğrenirler.Böylece evlilik planları suya düşer.Julien Madam Renal’i tabancayla yaralar.Derhal tutuklanır ve yargılanır.Cezası giyotinle idam edilmektir.İdam cezasının uygulanmasının ardından Julien’i gerçekten sevmiş olan Madam de Sorel de bu acıya dayanamayarak ölür.
DENİZLER ALTINDA YİRMİ BİN FERSAH:
1866 yılında dünya gündemini meşgul eden garip olaylar olur.Son zamanlarda denizlerde bir canavarın dolaştığına dair söylentiler çıkmıştır.Profesör Aronnaks ve ekibi olayı araştırmak üzere yola çıkar.canavarı bulurlar.Ama canavar zannedilen şey aslında kaptan Nemo’nun Nautilus adlı denizaltısıdır.Enteresan olan o tarihlerde henüz denizltının icad edilmemiş olmasıdır.Jules Verne bir çok romanında hayal gücü ile bilime ışık tutmuştur.
Üç Silahşörler serisinin üçüncü ve son bölümüdür. Fransa kralı 13. Louis’in ikizleri olur ve ikisi de erkektir.Lakin çocuklardan biri ülkenin geleceği için saklanır ve kimseye duyurulmaz.Ancak bu büyük sır yıllar sonra bir çok insanın hayatını değiştirecektir.Romanda Üç silahşörlerin yine bulundukları ama biraz yaşlandıkları görülür.14.Louis tahta çıkar ve biraz zalimane bir yönetim tarzı başlatır.Bu arada Bastille hapishanesine yüzü maske ile kapatılmış bir mahkum getirilir.Bu mahkumun konuşması mektup yazması yasaktır.Ancak soylu biri olduğu bellidir.onun için hücresine kaliteli mobilyalar, eşyeler getirilir.Acaba bu mahkum… Yakın zamanda sinemaya aktarılan filmde Leonardo Di Caprio, John Malkoviç,Gerard Depardieu ve Jeremy Irons rol almışlar.
SEFİLLER
Üç ciltten oluşan eserVictor Hugo’yu üne kavuşturan başyapıtıdır.Sefiller Tanzimat sonrası dilimize çevrilen ilk eserlerden biri olup “Bir Hikaye-i Mağdurin” adıyla yayınlanmıştır.
Roman, kürek mahkumu Jan Valjan’la polis müfettişi Javert arasında sürüp giden bir kovalamacanın öyküsü üzerine kurulmuştur.Zavallı Jan Valjan ailesini geçindirebilmek için çaldığı bir somun ekmek yüzünden kürek cezasına mahkum edilir. Roman ilerledikçe jan Valjan’ın kimlik değiştirip hayatını yeniden kurduğunave hatta belediye başkanı olarak halkına şefkatle hizmet ettiğine tanık oluruz.Fakat Javert peşini bırakmaz ve onu orada da bulur.
CİMRİ:
Moliere’in tanınmış tiyatro yapıtıdır.Klasizmin önde gelen örneklerindendir.
Oyunun başkahramanı zengin ama cimri biri olan Harpagon’dur.Harpagon’un ölen karısından olan bir oğluyla kızı vardır.Her şeyi kendi menfaatleri doğrultusunda planlayan bu adam kızını yaşlı bir zenginle oğlunu da dul ve zengin bir bayanla evlendirme planları yapmaktadır.Böylece kendisi de oğlunun sevdiği kızla evlenecektir.Bu yüzden baba ile çocuklar arasında çetin bir mücadele başlar.
BATI EDEBİYATI, Edebiyat, EGZİSTANSİYALİZM, FRANSIZ EDEBİYATI, NATURALİZM, REALİZM, ROMANTİZMDeneme türürnü başlatmıştır.Frtansızcayı yazı dili haline getirmiştir.
Başlıca eserleri: Denemeler
CORNEİLLE (17.yy):
Başlıca eserleri: Horace, Le Cid, Cinna,Polyeucte
LA FONTAİNE (17. yy):
Ünlü fabl yazarıdır.Yunan fabl ustası Aisopppes’ten (Ezop) etkilenmiştir.
Başlıca eserleri: Fabllar (12 ciltlik eser)
MOLİERE (17. YY):
Komedyanın en büyük ustasıdır.Güldürürken düşündüermeyi amaçlar.Gülünç durumları eserlerine almış,olumsuz tipleri işleyerek insanlara ders vermeyi amaçlamıştır.
Başlıca eserleri:Tartuffe, Don Juan, Zoraki Tabip, Cimri, Kibarlık Budalası, Hastalık Hastası, Kocalar Okulu, Kadınlar Okulu, Gülünç Kibarlar
RACİNE (17. YY):
Trajedi yazarıdır.Trajediyi yeniden canlandırmış ve yozlaşmaktan kurtarmıştır.Eski Yunan Şairi Euripides’in etkisindedir.
Başlıca eserleri: Andromakhe, Athaile,Britannicus, Berenice, İphigene,Phedre
LA BRUYERE (17. YY):
Çizdiği tipleri yargılar,över veya yerer.İnsan kusurlarını ele alarak mükemmel insanı amaçlamış ve bu yolda 1000’in üzerinde karakter çizmiştir.
Başlıca eserleri: Karakterler
LA ROCHEFOUCAULD (17.YY):
Özdeyiş türürnün kurucusudur.
Başlıca eserleri: Özdeyişler
MADAME DE LA FAYETTE (17. YY):
Çağdaşları gibi tiyatro ile ilgilenmemiş, roman türünde eserler vermiştir.Cervantes’ten sonra roman yazan ikinci yazardır.Prencecce De Cleves adlı eseri ilk psikolojik romandır.
Başlıca eserleri: Prenses de Cleves,La Prenses de Montpensier
FENELON(17.yy):
Klasizm akımına bağlı bir romancıdır.Ünlü Telemak” adlı eseri Yusuf Kamil Paşa tarafından tercüme edilerek yurdumuza kazandırılan ilk romandır.
Başlıca eserleri:Telemak
VOLTAİRE (18.yy):Fransız ihtilalinin hazırlayıcılarındandır.Kralı eleştirince hapse atılmış ve hapishanede yazdığı “Le Henriade” adlı uzun destansı şiiriyle kralın affını kazanmıştır.Romantizm akımına bağlıdır.
Başlıca eserleri: Candide, Le Henriade, Hikayeler,Felsefe Sözlüğü
J.J.ROUSSEAU (18.yy):
Ünlü felsefecilerdendir.Eserleriyle Fransız İhtilalinin hazırlayıcısı olmuştur.”Romantik” sözcüğünü ilk kullanan aydındır.
Başlıca eserleri: Emile, Toplum Sözleşmesi, Nutuklar, İtiraflar, Uygarlığın Kötülükleri
STENDHAL (19.yy):
Psikolojik roman çığırını açmış, romantizmden realizme geçişin öncülerinden olmuştur.En büyük realistlerden biri olmuştur.Romanlarının yanısıra gezi, anı,deneme,hikaye kitapları da vardır.
Başlıca eserleri: Parma Manastırı, Kırmızı ile Siyah, Kastro Rahibesi, Racine ve Şekspir, Roma’da Gezintiler
LA MARTİNE (19.yy):
Klasizmden romantizme geçişin şairlerindendir.Şiirin yanısıra hikaye,anı,tarihi anı yapıtları da vardır.İstanbul’da Abdülmecid’le görüşerek Osmanlı tarihini araştırmıştır.
Başlıca eserleri:Şairane Düşünceler,Göl, Bir Meleğin Düşmesi,Graziella, Raphael
HONORE de BALZAC (19.yy):
Fransa’da edebiyat alanında romantizmin egemen olduğu bir dönemde realizmin öncülüğünü yapmıştır.Para kazanmak adına farklı adlarla tarihi,mizahi ve egzotik romanlar yazmıştır.Bir toplum tarihi yazmak amacıyla eski ve yeni romanlarını üç bölüm altında toplayarak “İnsanlık Komedyası” adını verdiği 12 ciltlik bir nehir roman yarattı.100 civarında eser yazdı.
Başlıca eserleri: Vadideki Zambak, Goriot Baba, Eugenie Grandet, köylüler, İki Yeni Gelinin Hatıraları, Betty
VİCTOR HUGO (19.YY):
Romantizmin kurucusu ve en büyük temsilcisidir.Cromwel adlı eserinin önsözünde romantizmin ilkelerini açıkladı.Daha sonra yazdığı Hernani adlı eseri klasizm akımını sarsmış ve romantizmin hakimiyetini başlatmıştır.
Başlıca eserleri:Cromwel,Hernani,Kral Eğleniyor,Notre Damın Kamburu,Sefiller,İzlanda Hanı
ALEXANDRE DUMAS_PERE (19.yy):
üç yüz civarında macera romanı yazmıştır.Kendisiyle aynı adı taşıyan oğlu da tanınmış yazar olduğu için ismine “pere” (baba) sıfatı eklenir.romanlarında iyi-kötü ayrımı bellidir.
Başlıca eserleri:Üç Silahşörler, Monte Cristo kontu, Demir Maskeli Adam
GUSTAVE FLAUBERT (19.yy):
Realizm akımını başlatan yazar olarak bilinir.Madame Bovary adlı eseri gerçekçilik ilkeleriyle yazılmış ve ahlaksızlığı teşvik ettiği gerekçesiyle eleştirilmiştir.
Başlıca eserleri: Madame Bovary, Bir Delikanlının Hikayesi,Duygusal
Eğilim,Salambo
GUY de MAUPASSANT (19.YY)
Öykülerinde olay anlatımı ön plandadır.Gözleme önem vermiştir.Böylece naturalizm akımı içinde yer almıştır.
Başlıca Eserleri: Bir Hayat, Ölüm Kadar Acı, Kartopu, Ayışığı
ALPHOSE DAUDET (19.yy):
Naturalistlerdendir.Goncourt Akademisi üyelerindendir.İyimser ve canlı bir anlatımı vardır.
Başlıca eserleri:Değirmenimden Mektuplar, Pazartesi Hikayeleri, Bir çocuğun Hayatı, Sapho, Torasconlu Tartarin, Jack
GONCOURT KARDEŞLER (19.yy):
Edmont de Goncourt ve Jules de Goncourt adlı kardeşlerdir.Naturalizmin Emile Zola’dan sonraki en büyük temsilcileridir.Goncourt Akademisi’ni kurarak her yıl en güzel romanı yazan romancıya verilmek üzere 5.000 franklık bir de para ayırdılar. Goncourt Edebiyat Ödülü’nü kazanan roman, her yıl Fransız edebiyat hayatında, önemli bir yer alır. Bu ödül, hala verilmektedir.
Başlıca eserleri:Journal,Manete,Saloman
EMİLE ZOLA (19.yy):
Naturalizmin kurucusudur. sosyoloji,psikoloji ve genetik bilimini eserlerine uygulamıştır.
Başlıca eserleri: Germinel, Nana, Meyhane, Gerçek Para, Toprak
JULES VERNE (19.yy):
Bilim-kurgu türü romanların ilk ve en önemli yazarıdır.
Başlıca eserleri: Arzın Merkezine Seyahat, Denizler Altında 20.000 Fersah, İki Sene Okul Tatili, Seksen Günde Devrialem,Aya Seyahat
CHARLES BAUDELAİRE (19.yy):
Sembolizmin öncüsü olan şairdir.şiirlerinde kapalı bir anlatımı benimsemiştir.Şiirlerinde biçimsel yönden kusursuzluğu amaçlamış ve musıkiye önem vermiştir.Amerikelı şair Edgar Allan Poe’den etkilenmiştir.
Başlıca eserleri: Kötülük Çiçekleri
JEAN PAUL SARTRE (20.YY):
Bireyi önemseyen “varoluşçuluk” akımının öncüsüdür.
Başlıca eserleri: Varlık ve Hiçlik, Akıl Çağı, Yaşanmayan Zaman,Diyalektik Aklın Eleştirisi
ALBERT CAMUS (20.yy):
Egzistansiyalizm(varoluşçuluk) akımının öncülerindendir.ölüm, anlamsızlık ve nihilizmin etkisindedir.Yazara göre dünya boş ve anlamsızdır.
Başlıca eserleri: Veba,Yabancı, Düşüş,mutlu ölüm,Sisyphe Efsanesi,Başkaldıran İnsan