Cover Image

Baş Kelimesiyle Yazılan Birleşik Kelimeler

Şubat 12, 2024 Okuma süresi: 9 dakika

Ayrı yazılan birleşik kelimeler YKS, KPSS, LGS gibi birçok sınavda yazım kuralları sorularında soruluyor. Öğrenciler deneme sınavlarında sıkça bu konu hakkındaki sorularla karşı karşıya kalıyor. Bir kelimenin ayrı mı birleşik mi yazıldığı öğrencilerin zorlandığı sorulardan.

Bu tip sorularda sıkça karşılaşılan kelimelerden biri de baş kelimesi. Baş kelimesiyle yazılan birleşik kelimeler üzerine TDK Sözlükten bir tarama yaptım. Sınavlarda sorulabilecek olanları TDK’ye göre listeledim. Aşağıda bu listeyi sizlerle paylaşıyorum. Eksik gördükleriniz varsa aşağıdaki yorum bölümüne ekleyebilirsiniz.

Faydalı olması dileğiyle…

BAŞ KELİMESİYLE YAZILAN BİRLEŞİK KELİMELER

AYRI YAZILANLAR

  • Baş ağrısı
  • Baş aşağı
  • Başa baş Baş başa
  • Başa baş
    noktası
  • Başı açık
    Başı bağlı
  • Başı bütün
  • Baş başa
  • Baş belası
  • Baş dönmesi
  • Baş etmek
  • Başlı başına
  • Baş göz
    etmek
  • Baş göstermek
  • Baş koymak
  • Baş koşmak
  • Baş olmak
  • Baş ucu kitabı
  • Baş üstünde tutmak
  • Baş yemek
  • Baş yastığı
  • Baş tacı
  • Yanı başı
  • İki başlı
  • Ara bashk
  • Çok başlı

BİRLEŞİK YAZILANLAR

  • Başkatip
  • Basmekan
  • Başbakan
  • Başbayi
  • Başbuğ
  • Başçavuş
  • Başdanışman
  • Basdenetci
  • Baṣeser
  • Basfiyat
  • Başhekim
  • Başhemşire
  • Başkahraman
  • Başmakale
  • Baṣoyuncu
  • Başörtü
  • Başöğretmen
  • Başpehlivan
  • Başrol
  • Başsağlığı
  • Basüstüne
  • Başvurma
  • Başyazar
  • Başyapıt
  • Başıboş
  • Başıbozuk
  • Aşçıbaşı
  • Elebaşı
  • Ustabaşı


Yazım Yanlışları Konu Testi 7

Nisan 19, 2023 Okuma süresi: 9 dakika
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Birkaç gün burada kalıp işlerimi halledeceğim.
B) Her şeyi geride bırakıp gitmeyi düşündü.
C) Mademki istiyorsun yarın akşam bir uğra bana.
D) Refik Halit’te bu dergide mizahi yazılar yazmış.
E) Bu işleri takdir etmemek mümkün değildi.

(I) Ali Dağı, (II) yamaç paraşütü konusunda (III) uluslararası bir merkez hâline geldi. (IV) Talas İlçesi’nin yamaçlarındaki bu dağ, Kayseri il merkezine (V) 15 dk. uzaklıktadır.
3. Parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Sanırım birçok soruyu okumadan cevaplamış.
B) Oysaki onu bugün görebilmeyi umuyordum.
C) İnşaatı bir yıl içinde bitirmeyi taahhüt ediyor.
D) Macarca da Türkçe gibi eklemeli bir dildir.
E) Ortaçağ Avrupa’sında görülebilecek bir durumdu.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Komidinin üstünde sarı çerçeveli bir resim vardı.
B) Aracın egzoz gazı emisyon ölçümü yapılmamış.
C) Entelektüel bir çalışma yaptığını iddia ediyor.
D) Makinenin kullanım kılavuzunu bulamadık.
E) Klasisizm akla ve sağduyuya önem verir.

6. Aşağıdakilerin hangisinde kesme işaretinin kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Yüksekliği 120 cm’yi geçmesin, demiş.
B) İtirazlar 14 Mayıs’a kadar sürecek.
C) Bu kitap, 13.yy’dan kalma bir el yazması.
D) İzmit Saat Kulesi’nde bir fotoğrafımız vardı.
E) Cumhuriyet Caddesi’nde bir kaza olmuş.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Geçen sene Merkez Bankasından emekli oldu.
B) Bölge bir zamandır TSK’nin kontrolündeydi.
C) Vatan Yahut Silistre’deki Zekiye’yi andıran bir karakterdi.
D) Kanun, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
E) İstanbullular bunu uzun zamandır bekliyordu.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Çalıkuşunun küçük bir iğneye benzeyen gagası vardır.
B) İri sivrisinekler gece gündüz aman vermiyordu.
C) Köpek balıklarını konu alan birçok film var.
D) Boa yılanları karanlıkta daha iyi görürmüş.
E) Meğer hayvanat bahçesinde zürafa yokmuş.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) İnanın Mustafa Kemal’ler tükenmez.
B) Dersaneden birkaç öğrenci de bize katıldı.
C) Dışardan sesler gelince korkup kaçmış.
D) Altmışaltı oynamayı babam öğretmişti.
E) Onüç yaşından beri burada çalışıyorum.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Allah’tan bizi hiç kimse görmemiş.
B) Konargöçerlik, bu yörede çok yaygındı.
C) Senin köpek bütün evi alt üst etmiş.
D) Uzun zamandır baş ağrısı çekiyordu.
E) Bu işi oldubittiye getirmek istediler.

Somut olarak yer belirten “alt” ve “üst” sözleriyle oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır. (www.yksedebiyat.org)
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmadığı için bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Ayakaltında dolaşmayın deyip hepimize kızardı.
B) Yeraltı kaynakları bakımından zengin bir bölgeydi.
C) Akşamüstü masada bir zarf buldum.
D) Bilinçaltındakileri ortaya çıkarmak istediler.
E) Hırsızı dükkanda suçüstü yakaladık.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Kuru soğan olmadan yemek yapamazsın.
B) Kahvaltıda ekmeğini zeytinyağına banıp yerdi.
C) Biraz beyaz peynir ile yeşil zeytin aldım.
D) Bizimki dere otu ile tereyi ayırt edemez.
E) Biraz kuru yemiş alıp sahile inebilirdik.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Her tarafı arap sabunu ile yıkamış yine.
B) Mezunlarımız psikiyatr ünvanı alır.
C) Bugün itibarıyla işten ayrılıyorum.
D) Hafta sonu hepinizi köye bekliyorum.
E) Tuval üzerine yağlıboya çalışmış.

(I) Yahya Kemal, bir yaz fevkalade sevdiği tarihî eserleri gezmeye çıkar. (II) Ancak Rumeli Hisarı’nın yokuşlarını tırmanırken bir mahalle bakkalının kapısı önündeki hasır iskemleye ter içinde oturur. (III) Dükkânın önünde birdenbire biten bu şişman müşteriye bakkal olanca nezaketiyle sorar: “Bir şey mi alacaksınız efendim?” (IV) Şairde bakkalı ürkütmemek için daha büyük bir incelikle gülümser: (V) “Evet, müsaade ederseniz biraz nefes alacağım!..”
14. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) İlhamını saadetten aldığını söylüyor.
B) İşine gelince güzel çalışıyor maaşallah!
C) Müracaatınızı bu formu doldurarak yapabilirsiniz.
D) Kimseyi müdafaa etmeye çalışmıyorum.
E) Taarruz emri için çadırından çıkmasını bekliyorduk.

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Yarın kasabada elektrik kesintisi olacakmış.
B) Kolektif görüş sizi şüpheden kurtarır.
C) Bu haftaki kulüp toplantısı toplantı salonunda olacakmış.
D) Kritik bir mevzuda görüşünüzü alabilir miyim?
E) Öğrencilerin hiçbiri etüte kalmak istemiyordu.

17. Aşağıdakilerin hangisinde birleşik eylemlerin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Arz ettiğim gibi bugün misafir kabul etmiyoruz.
B) Öğretmen bize sınıftan çıkmayı men etti.
C) Her şeyi mahvetmeyi nasıl başardık acaba.
D) Aslında buraya çok para sarf etmiştik.
E) Hem parayı iç et hem de bize kız.

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Herkesin üzerinde olağanüstü bir etki bıraktı.
B) Konuştuklarını anlamak için altyazı lazımdı.
C) Hafta içi seni buradan alırım, dedi.
D) Aklı sıra bize ders verecekti.
E) Yasa dışı bazı işlere bulaştığını duymuştuk.

(I) Nurullah Ataç; edebiyatın içinde duyan, düşünen ve aynı zamanda bizzat eğitim camiası içinde bulunmuş biridir. (II) Onun ana dil eğitiminde en çok üzerinde durduğu mesele Türk çocuğunun Türkçeyi doğru ve güzel kullanmasını sağlamaktır. (III) Hâlâ eski kelimeler kullanıldığı için okullardaki derslerin çocuğa dil şuuru kazandıramadığından şikâyet eder. (IV) Her çocuğun kelimelerin kökünü de bilerek kullanması gerektiğini savunur. (V) Çocuğa bu konuda dilbilgisi dersleri yol göstermelidir.
19. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Düzeltme işareti (^), Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerle özel adlarda bulunan ince g, k ünsüzlerini belirtmek için kendilerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine konur.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düzeltme işareti (^), parçada sözü edilen görevinin dışında kullanılmıştır?
A) Kâğıt üzerinde yaptığınız hesaplar gerçek hayata uymayabilir.
B) Bu tezgâhtan çıkan ürünlerde sorun olmaz.
C) Sanatına vâkıf bir adam gibi görünmüştü.
D) Benzer konuları işleyen birçok hikâye var.
E) Bu araba bize rahmetli babamdan yadigâr.


Cover Image

Ses, Yazım, Noktalama Konu Testi 3

Şubat 4, 2023 Okuma süresi: 12 dakika
Bu kurtuluş hakkın bir mucizesi
Yüce Türk milleti yaşayacaktır
Haktan ayrı değil Türklüğün sesi
Onun her emeli, arzusu haktır
1. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz türemesi
C) Ünlü değişimi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünsüz yumuşaması
(I) Herkes bir başka telden çalıyor. (II) Her kafadan bir ayrı ses çıkıyor. (III) Bunun sonucu yazınımızı toy, güçsüz, kof değerler kaplıyor. (IV) Gerçek değerler asıl yeniler gölgeleniyor, seçilmez oluyor. (V) Bir tek güzel şiir bulmak için yüzlerce deneme okumak zorunda kalıyoruz.
2. Parçada numaralanmış yerlerin hangisinde ünlü daralması vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Ellerimin üstü mor damarlarla kaplıydı. Gözlerimin akıyla rengi karışıp gitmişti. Boynum hemen iki omuzlarımın arasında gömük başlıyor ve bitiyordu. Çenemin eski keskin çizgisi yoktu.
3. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ses düşmesi
B) Ünlü daralması
C) 

Ünsüz değişimi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) 
Ünsüz türemesi

Gümbür gümbür top sesleri uğulduyor derinden;
Yurdun yeşil ipeklerle örtülü yerlerinden.
Yayılıyor ufkumuza barut kokan dumanlar
Dökülüyor ırmaklara ateş renginde kanlar
4. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşamasına aykırılık
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Ünlü daralması
D) Ünlü düşmesi
E) Ünsüz yumuşaması

(I) 19. yüzyıldan farklı olarak günümüz insanı; evinin duvarlarına, fabrikada aynı anda milyonlarca tuvale basılmış bir röprodüksiyon resim asabilmektedir. (II) Oysaki bir zamanlar, bir tabloyu tamamlamak için günün aynı saatini bekleyen ve buna günlerini harcayan ressamlar yaşamıştı. (III) Artık, insanlar evlerinden çıkıp konser salonlarına koşmamaktadır; belki de televizyondaki bir dizi, yarışma ya da futbol maçı onları cezbetmektedir. (IV) İstenilen müziği, besteciyi dinlemek için interneti kullanmakta yeterlidir. (V) Oysa bir zamanlar, bestecilerin yeni eserlerini ilk seslendirişini kaçırmamak için salonları dolduran müziksever insanlar yaşamıştı.
5. Parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

6. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bilindik bir manzara görünür Erzurum Ovası’nda.
B) Topkapı Sarayı, 1853’te büyük ölçüde terk edilmiştir.
C) Van Gölü, yaklaşık 530 km kıyı uzunluğuna sahiptir.
D) Tören, 21 Şubat 1937 Pazar günü başlayacaktı.
E) Kanun teklifimiz öğleden sonra Meclis’e sunulacak.

(I) İslamiyet’ten önce bahar mevsiminde yapılan törenlerde önemli bir yeri olan “su” ve “ağaç” kültü varlığını (II) Hıdırellez ile sürdürmüştür. (III) Türklerin çok eski bir geleneği olan (IV) Bahar Bayramı kutlamaları Anadolu’da (V) İslami inançlarla birleşerek zenginleşmiş ve anlamlı bir hâle gelmiştir.
7. Parçadaki altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

8. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bizim çocuk da gitgide dayısına benziyor.
B) Anavatan bu şehitlere gözyaşı dökmektedir.
C) Merdiven altı imalathanelere göz açtırmadık.
D) Bu gelgitlerden aslında o da sıkılmıştı.
E) Biraz hoşbeş ettikten sonra yemeğe geçtik.

9. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) 

Gelecek vaadeden bir futbolcuydu.
B) Onun hak ettiği ceza bu değildi.
C) 
Artık vazgeçmek mümkün değildi.
D) Bunu sizin takdirinize arz ediyorum.
E) Bizim için kötü sözler sarf etmiş.

10. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) İlerde tahta bir mankene geçirilmiş kırmızı çuhadan bir ceket duruyordu.
B) Hristiyan dünyasında şeytan en önemli korku figürlerinden biridir.
C) Aziz Nicolas günümüzde Kaş ismini alan Demre ilçesinde yaşamıştır.
D) Gözlük camları iki bin yıl önce Çinliler tarafından geliştirilmiştir.
E) Hüseyin Rahmi de kimi romanlarında doğaüstü varlıklara yer vermiştir.

Ülkemizde televizyon izlenme oranlarına baktığımızda dünya ölçeğinde (I) hatırı sayılır rakamlarla karşılaşılmaktadır. (II) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının (III) Nisan 2013’de (IV) on iki bin aile üzerinde yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de % 91,9 oranında (V) TV izlenmektedir.
11. Parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

(I) Birçok ülkenin anayasası kadın-erkek eşitliğini kabul etti. (II) Bütün bu olumlu gelişmelere rağmen kadınlar erkeklerle gerçek anlamda eşit olamadılar. (III) Kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğin devam ettiği alanlardan biri de eğitim alanıdır. (IV) Eğitim kurumlarında kadınlar erkeklerle kıyaslandığında okul müdürlüğü gibi mevkilere ve üst düzey yöneticilik pozisyonlarına terfi etme şansına daha az sahip oldukları görülmektedir. (V) Bundan dolayı yönetici pozisyonunda olan kadınların sayısı işgücüne katılan kadınlara oranla çok azdır.
12. Parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Amerikan futbolu (I) üst düzey dayanıklılık (II) kuvvet (III) esneklik (IV) sürat (V) çeviklik ve strateji gibi sportif performans ve kontrol gerektiren bir takım ve temas sporudur.
13. Numaralanmış yerlerin hangisine farklı bir noktalama işareti getirilmelidir?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Sait Faik’i öykü yazmaya iten nedenlerden biri de meraktır. O, insanların yaşadığı yerleri merak eder ve sıradan insanların öykülerini yazar. Yazdığı öyküleri beğendiği zaman kendine kızar, beğenmediğinde üzülür. Yani kendi eserleri üzerine düşünceleri ilk bakışta karışık gibi görünse de o hep iyiye ulaşma adına eserlerini hem beğenir, hem de yerer. Bunun yanı sıra öyküye başlarken yapılan, yararı olmayan söz kalabalıklarından nefret eder ve gereksiz bulur.
14. Parçada virgülün kullanımıyla ilgili yapılan yanlışlık aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak virgül kullanılmaz.
B) Metin içinde zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra virgül konmaz.
C) Şart ekinden sonra virgül konmaz.
D) İşaret sıfatlarından sonra virgül kullanılmaz.
E) Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.

I. Bu soru, panelde Türk Dil Kurumu Başkanı’na da soruldu.
II. Dükkânı arayıp 100 m²’ye ne kadar beton gider diye sormuş.
III. Karac’oğlan der inşallah görenler desin maşallah
IV. Bu sabah 3 km’lik bağlantı yolu için asfalt çalışması başlatıldı.
V. Başvuruların onaylanması için 26 Ağustos’a kadar süre verildi.
15. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kesme işaretinin (‘) kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

16. Aşağıdakilerin hangisinde virgül (,) farklı bir görevle kullanılmıştır?
A) Sanat, özellikle de edebiyat, insanın ikinci doğası olan kültür dünyasında yaşanan çıkmazlara işaret etmek gibi temel bir işleve sahiptir.
B) Makale; sanat, edebiyat, bilim, siyaset ve toplumu ilgilendiren her konuda yazılabilir.
C) Bir belge; ait olduğu dönemin siyasi, sosyal, kültürel, sanatsal gerçekleriyle bağdaşmıyorsa belgenin doğru olması bile bir anlam taşımaz.
D) Karaların %24’ünü oluşturan ve dünya nüfusunun %10’unun yaşadığı dağlar; su, enerji ve biyoçeşitlilik açısından önemli kaynaklardır.
E) Kurt; çevik, hareketli ve güçlü bir hayvan olduğu için Türk’ün hayat ve savaş gücünün bir simgesi olarak belirtilmiştir.

Edebiyat, özellikle de roman, topluma tutulmuş bir ayna gibidir. 19. yüzyıl Rus edebiyatı, dünya çapında üne kavuşmuş büyük Rus yazarların asrıdır. Bu asırda Puşkin, Gogol, Dostoyevski, Turgenyev, Çernişevski, Tolstoy gibi büyük Rus yazarlar yaşamıştır. 19. yüzyıl Rus edebiyatının zirveleri sayılan bu isimler toplumsal sorunlara da duyarsız kalmamış, eserlerinde Rus toplumun yaşamış olduğu modernleşme sürecini de yorumlamıştır.
17. Bu parçada, virgülün işlevleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisine uygun bir örnek yoktur?
A) Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının arasına konur.
B) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
C) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
D) Cümle içinde ara sözleri ayırmak için ara sözlerin başına ve sonuna konur.
E) Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan sözcükler arasına ko­nur.


Cevaplar

1.C  2.C  3.E  4.B  5.D  6.E  7.D  8.B  9.A  10.A  11.C  12.E  13.A  14.E 15.B  16.A  17.E

Konu Anlatımı İndir 👇


Cover Image

Ses, Yazım, Noktalama Konu Testi 3 Çözümlü

Şubat 4, 2023 Okuma süresi: 22 dakika
Bu kurtuluş hakkın bir mucizesi 

Yüce Türk milleti yaşayacaktır 

Haktan ayrı değil Türklüğün sesi
Onun her emeli, arzusu haktır
1. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz türemesi
C) Ünlü değişimi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünsüz yumuşaması


Çözüm

Ünlü düşmesi — ayır- > ayr-ı
Ünsüz türemesi — hak > hakk-ın
Ünlü değişimine örnek yok.
Ünsüz benzeşmesi — hak-tan (-den)
Ünsüz yumuşaması (yumuşaması) — Türklük > Türklüğ-ün
Cevap C

(I) Herkes bir başka telden çalıyor. (II) Her kafadan bir ayrı ses çıkıyor. (III) Bunun sonucu yazınımızı toy, güçsüz, kof değerler kaplıyor. (IV) Gerçek değerler asıl yeniler gölgeleniyor, seçilmez oluyor. (V) Bir tek güzel şiir bulmak için yüzlerce deneme okumak zorunda kalıyoruz.
2. Parçada numaralanmış yerlerin hangisinde ünlü daralması vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm

kapla– > kaplıyor
Cevap C


Ellerimin üstü mor damarlarla kaplıydı. Gözlerimin akıyla rengi karışıp gitmişti. Boynum hemen iki omuzlarımın arasında gömük başlıyor ve bitiyordu. Çenemin eski keskin çizgisi yoktu.
3. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ses düşmesi
B) Ünlü daralması
C) 
Ünsüz değişimi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) 
Ünsüz türemesi


Çözüm

Ses düşmesi — boyun > boyn-um
Ünlü daralması — başla– > başlı-yor
Ünsüz değişimi — renk > reng-i
Ünsüz benzeşmesi — gitmişti, yoktu
Ünsüz türemesine örnek yok.
Cevap E


Gümbür gümbür top sesleri uğulduyor derinden
Yurdun yeşil ipeklerle örtülü yerlerinden
Yayılıyor ufkumuza barut kokan dumanlar
Dökülüyor ırmaklara ateş renginde kanlar
4. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşamasına aykırılık
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Ünlü daralması
D) Ünlü düşmesi
E) Ünsüz yumuşaması


Çözüm

Ünsüz yumuşamasına aykırılık — kok-an (süreksiz sert ünsüzlerle biten sözcüklere ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde her zaman ünsüz yumuşaması meydana gelmez.)
Ünsüz benzeşmesine örnek yok.
Ünlü daralması — uğulda- > uğuldu-yor
Ünlü düşmesi — ufuk > ufk-umuz
Ünsüz yumuşaması — yurt > yurd-un, renginde
Cevap B


(I) 19. yüzyıldan farklı olarak günümüz insanı; evinin duvarlarına, fabrikada aynı anda milyonlarca tuvale basılmış bir röprodüksiyon resim asabilmektedir. (II) Oysaki bir zamanlar, bir tabloyu tamamlamak için günün aynı saatini bekleyen ve buna günlerini harcayan ressamlar yaşamıştı. (III) Artık, insanlar evlerinden çıkıp konser salonlarına koşmamaktadır; belki de televizyondaki bir dizi, yarışma ya da futbol maçı onları cezbetmektedir. (IV) İstenilen müziği, besteciyi dinlemek için interneti kullanmakta yeterlidir. (V) Oysa bir zamanlar, bestecilerin yeni eserlerini ilk seslendirişini kaçırmamak için salonları dolduran müziksever insanlar yaşamıştı.
5. Parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm

IV — İstenilen müziği, besteciyi dinlemek için interneti kullanmak da yeterlidir.
Cevap D


6. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bilindik bir manzara görünür Erzurum Ovası’nda.
B) Topkapı Sarayı, 1853’te büyük ölçüde terk edilmiştir.
C) Van Gölü, yaklaşık 530 km kıyı uzunluğuna sahiptir.
D) Tören, 21 Şubat 1937 Pazar günü başlayacaktı.
E) Kanun teklifimiz öğleden sonra Meclis’e sunulacak.


Çözüm

Meclis’e — TBMM kastedildiği için “Meclis” sözcüğünün büyük harfle başlaması doğru ancak sözcüğe gelen ekin kesme işaretiyle ayrılması yanlış. Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.

Cevap E


(I) İslamiyet’ten önce bahar mevsiminde yapılan törenlerde önemli bir yeri olan “su” ve “ağaç” kültü varlığını (II) Hıdırellez ile sürdürmüştür. (III) Türklerin çok eski bir geleneği olan (IV) Bahar Bayramı kutlamaları Anadolu’da (V) İslami inançlarla birleşerek zenginleşmiş ve anlamlı bir hâle gelmiştir.
7. Parçadaki altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm


Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar. Ancak “bahar bayramı” bu kapsamda değil.

Cevap D


8. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bizim çocuk da gitgide dayısına benziyor.
B) Anavatan bu şehitlere gözyaşı dökmektedir.
C) Merdiven altı imalathanelere göz açtırmadık.
D) Bu gelgitlerden aslında o da sıkılmıştı.
E) Biraz hoşbeş ettikten sonra yemeğe geçtik.


Çözüm

B şıkkındaki “ana vatan” sözcüğü ayrı yazılmalıydı.
Cevap B


9. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) 
Gelecek vaadeden bir futbolcuydu.
B) Onun hak ettiği ceza bu değildi.
C) 
Artık vazgeçmek mümkün değildi.
D) Bunu sizin takdirinize arz ediyorum.
E) Bizim için kötü sözler sarf etmiş.


Çözüm

“Vaat” sözcüğü “etmek” yardımcı eylemini aldığında ikinci “a” düşer.
> vadetmek

Cevap A


10. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) İlerde tahta bir mankene geçirilmiş kırmızı çuhadan bir ceket duruyordu.
B) Hristiyan dünyasında şeytan en önemli korku figürlerinden biridir.
C) Aziz Nicolas günümüzde Kaş ismini alan Demre ilçesinde yaşamıştır.
D) Gözlük camları iki bin yıl önce Çinliler tarafından geliştirilmiştir.
E) Hüseyin Rahmi de kimi romanlarında doğaüstü varlıklara yer vermiştir.


Çözüm

İçeri, dışarı, ileri, şura, bura, ora, yukarı, aşağı gibi yer-yön bildiren sözcükler ek aldıklarında sonlarında bulunan ünlüler düşmez: ileride
Cevap A


Ülkemizde televizyon izlenme oranlarına baktığımızda dünya ölçeğinde (I) hatırı sayılır rakamlarla karşılaşılmaktadır. (II) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının (III) Nisan 2013’de (IV) on iki bin aile üzerinde yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de % 91,9 oranında (V) TV izlenmektedir.
11. Parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm

“2013’de” değil “2013’te” olmalıydı.
Cevap C


(I) Birçok ülkenin anayasası kadın-erkek eşitliğini kabul etti. (II) Bütün bu olumlu gelişmelere rağmen kadınlar erkeklerle gerçek anlamda eşit olamadılar. (III) Kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğin devam ettiği alanlardan biri de eğitim alanıdır. (IV) Eğitim kurumlarında kadınlar erkeklerle kıyaslandığında okul müdürlüğü gibi mevkilere ve üst düzey yöneticilik pozisyonlarına terfi etme şansına daha az sahip oldukları görülmektedir. (V) Bundan dolayı yönetici pozisyonunda olan kadınların sayısı işgücüne katılan kadınlara oranla çok azdır.
12. Parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm

V. cümledeki “iş gücüne” sözcüğü ayrı yazılmalıydı.
Cevap E


Amerikan futbolu (I) üst düzey dayanıklılık (II) kuvvet (III) esneklik (IV) sürat (V) çeviklik ve strateji gibi sportif performans ve kontrol gerektiren bir takım ve temas sporudur.
13. Numaralanmış yerlerin hangisine farklı bir noktalama işareti getirilmelidir?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm


Cümlede özneden (Amerikan futbolu) sonra aralarında virgül bulunan eş değer ögeler sıralanmış, bu nedenle özneden sonra noktalı virgül kullanmak gerekir.
Cevap A

Sait Faik’i öykü yazmaya iten nedenlerden biri de meraktır. O, insanların yaşadığı yerleri merak eder ve sıradan insanların öykülerini yazar. Yazdığı öyküleri beğendiği zaman kendine kızar, beğenmediğinde üzülür. Yani kendi eserleri üzerine düşünceleri ilk bakışta karışık gibi görünse de o hep iyiye ulaşma adına eserlerini hem beğenir, hem de yerer. Bunun yanı sıra öyküye başlarken yapılan, yararı olmayan söz kalabalıklarından nefret eder ve gereksiz bulur.

14. Parçada virgülün kullanımıyla ilgili yapılan yanlışlık aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak virgül kullanılmaz.
B) Metin içinde zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra virgül konmaz.
C) Şart ekinden sonra virgül konmaz.
D) İşaret sıfatlarından sonra virgül kullanılmaz.
E) Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.


Çözüm


“Hem…hem” tekrarlı bir bağlaçtır ve tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.
Cevap E
I. Bu soru, panelde Türk Dil Kurumu Başkanı’na da soruldu.
II. Dükkânı arayıp 100 m²’ye ne kadar beton gider diye sormuş.
III. Karac’oğlan der inşallah görenler desin maşallah
IV. Bu sabah 3 km’lik bağlantı yolu için asfalt çalışması başlatıldı.
V. Başvuruların onaylanması için 26 Ağustos’a kadar süre verildi.
15. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kesme işaretinin (‘) kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm


Sonunda nokta ya da üs işareti bulunan kısaltmalara getirilen ekler kesmeyle ayrılmaz: 100 m²ye
Cevap B

16. Aşağıdakilerin hangisinde virgül (,) farklı bir görevle kullanılmıştır?
A) Sanat, özellikle de edebiyat, insanın ikinci doğası olan kültür dünyasında yaşanan çıkmazlara işaret etmek gibi temel bir işleve sahiptir.
B) Makale; sanat, edebiyat, bilim, siyaset ve toplumu ilgilendiren her konuda yazılabilir.
C) Bir belge; ait olduğu dönemin siyasi, sosyal, kültürel, sanatsal gerçekleriyle bağdaşmıyorsa belgenin doğru olması bile bir anlam taşımaz.
D) Karaların %24’ünü oluşturan ve dünya nüfusunun %10’unun yaşadığı dağlar; su, enerji ve biyoçeşitlilik açısından önemli kaynaklardır.
E) Kurt; çevik, hareketli ve güçlü bir hayvan olduğu için Türk’ün hayat ve savaş gücünün bir simgesi olarak belirtilmiştir.


Çözüm


A şıkkında virgül, ara sözü ayırmak için ara sözün başına ve sonuna konmuş. Diğer şıklarda ise birbiri ardınca sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının arasına konmuş.
Cevap A


Edebiyat, özellikle de roman, topluma tutulmuş bir ayna gibidir. 19. yüzyıl Rus edebiyatı, dünya çapında üne kavuşmuş büyük Rus yazarların asrıdır. Bu asırda Puşkin, Gogol, Dostoyevski, Turgenyev, Çernişevski, Tolstoy gibi büyük Rus yazarlar yaşamıştır. 19. yüzyıl Rus edebiyatının zirveleri sayılan bu isimler toplumsal sorunlara da duyarsız kalmamış, eserlerinde Rus toplumun yaşamış olduğu modernleşme sürecini de yorumlamıştır.
17. Bu parçada, virgülün işlevleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisine uygun bir örnek yoktur?
A) Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının arasına konur.
B) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
C) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
D) Cümle içinde ara sözleri ayırmak için ara sözlerin başına ve sonuna konur.
E) Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan sözcükler arasına ko­nur.


Çözüm

A — Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının arasına konur: …Puşkin, Gogol, Dostoyevski, Turgenyev, Çernişevski, Tolstoy
B — Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: 19. yüzyıl… kalmamış, eserlerinde… sürecini de yorumlamıştır.
C — Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur: 19. yüzyıl Rus edebiyatı, dünya… asrıdır.
D — Cümle içinde ara sözleri ayırmak için ara sözlerin başına ve sonuna konur: Edebiyat, özellikle de roman, topluma tutulmuş bir ayna gibidir.
Cevap E


Yazım Yanlışları Konu Testi 6

Eylül 7, 2022 Okuma süresi: 8 dakika
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Dokümanlar, nitel araştırmalarda uzun yıllardır önemli bir unsurdur.
B) Konservatuvar mezunlarının yaşadığı sorunlara dikkat çekildi.
C) Atık egzoz gazından elektrik enerjisi üretmek mümkün olabilir.
D) Damarlardaki kolestrol birikimi kalp krizine neden olabilmektedir.
E) Entelektüel, doğruların yılmaz ve iflah olmaz savunucusudur.

Pilot yetiştirmek, (I) THK’nin tarihinde her zaman önemli bir (II) faaliyet alanı olmuştur. Özellikle İkinci Dünya Savaşı yıllarında, (III) askerî havacılığın pilot ihtiyacının artması ile (IV) astsubay pilotlar (V) burda yetiştirilmiştir.
5. Parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

1611 yılında İstanbul’un (I) Unkapanı Semti’nde doğan Evliya Çelebi, (II) 1631’de İstanbul’dan başlayarak (III) Osmanlı İmparatorluğu ve çevresindeki (IV) birçok bölgeyi gezmiş ve izlenimlerini (V) Seyahatname adı altında topladığı on ciltlik eserinde anlatmıştır.
6. Parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

7. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Bu toprakların yetiştirdiği kalburüstü sanatçılardan biridir.
B) Ülkemiz yeraltı kaynakları bakımından oldukça zengindir.
C) Bilinçaltı reklamlar, tüketicinin davranışlarına yöneliktir.
D) Sahada her biri insanüstü bir gayretle mücadele etti.
E) Ekipler tarafından merkeze götürülerek gözaltına alındı.

8. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik sözcüklerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) Bu işi oldubittiye getirmek istiyorlar ama izin vermeyeceğim.
B) Yurtsever olmaya işinizi doğru yaparak başlamalısınız, dedi.
C) Sanırım babamdan yardım istemekten başka çıkaryol yoktu.
D) Yapılan görüşmeyle geçici de olsa bir ateşkes sağlanmıştır.
E) Bizim geleneksel oyuncaklarımızdan biri de hacıyatmazdır.

Türk psikoloji (I) literatürüne bakıldığında Freud’la ilgili (II) hatırı sayılır ölçüde yayının olduğu görülmektedir. Freud’un çalışmalarının hemen tamamı çok erken dönemlerden itibaren (III) Türkçeye çevrilmeye başlanmıştır. Psikolojiye giriş kitaplarında, hatta din psikolojisi ders kitaplarında, kendisinin ismini ve kuramının (IV) ana hatlarını görmemek neredeyse imkânsızdır. Bu kitapların birçoğu onun (V) bilinçdışı kavramını ve kişilik kuramını içermektedir.
9. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

(I) Türk Dil Kurumu’nun (II) 2005’de gözden geçirilip düzenlenen (III) Yazım Kılavuzu’nun 2008’de tıpkıbasım olarak (IV) yayınlanmış (IV) yirmibeşinci baskısı incelemeye alınmıştır.
10. Bu cümlede numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?
A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

Burada (I) atölye çalışmalarının (II) yanısıra (III) arkeolojik kazı, resim, desen, kalıp çıkarma, ebru, origami, (IV) yapboz, takı tasarımı, yontu, duvar resmi, sergiler, belgesel gösterimleri vb. (V) etkinlikler de gerçekleştirilmektedir.
11. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

Çorum’a bağlı (I) Boğazkale İlçesi içinde yer alan ve (II) İlk Çağ’da Hitit İmparatorluğu’nun (III) başkenti olan Hattuşaş 1834 yılında (IV) Anadolu’yu da inceleyen bir gezgin olan C. Texier tarafından (V) dünyaya tanıtıldı.
12. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

13. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik fiillerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) Konuyu bir kez de size arz etmek isterim, dedi.
B) Aslında her toplum hakkettiği şekilde yönetilir.
C) Belli ki bizi başından defetmek için öyle söylemiş.
D) Korkularını alt etmedikçe başarıya ulaşamazsın.
E) Hiç para sarf etmeden para kazanmak mümkün değildi.

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Hocamız Fransızcayı ana dili gibi konuşuyordu.
B) Huzurevleri, devletin sosyal alana bir müdahalesidir.
C) Adını daha çok yurtdışında aldığı ödüllerle duyurdu.
D) Okuryazarlık kavramını etkileyen görüşlerden biri de budur.
E) Toplantı yeter sayısına ulaşamazsak yarın yine toplanırız.

15. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Teslimatı taahhüt edilen zamanda yapmalıyız.
B) Oy kabinlerine girmelerine müsaade etmedik.
C) Muayenehanede başlayan yangın kontrol altına alındı.
D) Filmde bedbaht bir ev kadını portresi çiziyor.
E) Şemsettin Sami lugat çalışmalarıyla ünlüdür.

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Yaptığı fedakârlıklarla öğünüyor diye kızardık.
B) Demir tavında dövülür deyip yanımızdan uzaklaştı.
C) Dolambaçlı yollardan gitmeye gerek yokmuş.
D) Hukuku hiçe sayan bir anlayışla bu iş olmaz.
E) Derse her şey zıddıyla bilinir diyerek başladı.


Ses Olayları – Yazım Konu Testi 2

Mayıs 15, 2022 Okuma süresi: ~1 dakika

(I) Orta Çağ'da insanların çoğu haziranda evleniyorlardı. (II) Çünkü senelik banyolarını mayıs ayında yapıyorlardı ve böylece haziranda çok kötü kokmuyorlardı. (III) Gelinler vücutlarından çıkan kokuyu bastırmak için üzerlerinde çiçek taşıyorlardı. (IV) Banyolar içi sıcak suyla doldurulmuş büyük bir fıçıdan meydana geliyordu. (V) Resimde çocukların büyük zevkle oynadığı fıçılar bunlar olabilir.
1. Numaralanmış yerlerin hangisinde ünlü daralmasına bir örnek vardır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V


Devamını okuyayım »


Yazım Yanlışları Konu Testi 5

Nisan 11, 2022 Okuma süresi: 10 dakika
Oryantalizm çalışmaları, Avrupa’nın (I) Orta Doğu ve Asya’ya yayılma tarihinden soyutlanarak anlaşılamaz. Vasco de Gama tarafından 1498 yılında (II) Ümit Burnu’ndan (III) Asya’ya gidiş yolunun (IV) keşfedilmesi (V) Oryantalizm’in alanını büyük ölçüde genişletmiştir.
2. Parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Tatlı su kaynaklarının yüzde 90’ı kutuplardadır.
B) Yeryüzündeki suların büyük bir kısmı güneş enerjisiyle buharlaşır.
C) Bilim insanlarına göre yakın bir zamanda su savaşları başlayacak.
D) Yeraltı suları insanlar için büyük önem arz etmektedir.
E) Su, siyasi ve askerî çatışmaların başaktörü konumundadır.

4. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik fiillerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) Bu para sadece eğitim için sarf edilmeliydi.
B) Üç adam bir çocuğu zaptedemedik.
C) Salonu hemen terk etti onu görünce.
D) Bu buluş, insanoğluna pek çok şey vadediyor.
E) Gelmediğini fark edecek diye çok korktum.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Anadolu toprakları üzerinde birçok medeniyet kurulmuş.
B) O zamanlar Fırat Nehri üzerinde arabaların geçebileceği bir köprü yoktu.
C) Bu yapı, Türk mühendisler tarafından inşa edilmiştir.
D) Uluslararası işbirliğine önem vermeye devam edeceğiz.
E) BM, İkinci Dünya Savaşı’nın olağanüstü şartlarında kurulmuştur.

6. Aşağıdaki altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) Dünyada her yıl 700 milyon kişi sivrisinek sokması ile hastalanmaktadır.
B) Aydınlıktan kaçan hamam böceği özellikle geceleri dolaşır.
C) Boğa yılanları avlarını çiğnemeden olduğu gibi yutuverirler.
D) Bu sular, yabancı ve yerli birçok denizanası türüne ev sahipliği yapmaktadır.
E) Muhabbet kuşları kendi dışkılarıyla oynamayı sever.

Pek çok (I) Ankaralının (II) hafta sonu sadece (III) alışveriş merkezlerinde dolaştığını düşünürsek özellikle (IV) günü birlik (V) aktiviteler için yerli turistleri yöreye getirecek çözümler üretilebiliriz.
7. Parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Sınıfını direk geçen her öğrenci bu sınava başvurabilecek.
B) Bence kravatın rengi bu gömleğe uymamış.
C) Gözü lavabonun aynasındaki çatlağa takılıp kaldı.
D) Gazetecilere sürpriz bir parti vermek istiyordu.
E) İnsan bedeninin kompleks bir yapı olduğunu biliyorum.

(I) Osmanlı Devleti’nde fıtık hastaları çeşitli yükümlülüklerden muaf tutulmuştur. (II) Kişinin talebi halinde devlet, gerekli muayenenin yapılarak kişinin fıtık illetine yakalanıp yakalanmadığı tespiti yoluna gitmiştir. (III) Talepte bulunan kişinin fıtık hastası olduğu anlaşılırsa kişinin çeşitli vergilerden muafiyeti sağlanmıştır. (IV) İyileşemeyecek durumda olan hasta eğer devlet görevlisi ise emekli edilerek maaş bağlanmasına karar verilmiştir. (V) Tımar sahiplerinin, askerlerin, tulumbacıların yanı sıra fıtık sebebiyle emekliliğe sevk edilen bir grupta polislerdir.
9. Parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

10. Aşağıdakilerin hangisinde satır sonuna gelen sözcüklerin bölünmesiyle ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) …………………….. eşimin memleketinden bir telg-
raf aldık.
B) …………………………………………..A Millî Takım Ba-
şantrenörü bir basın açıklamasıyla istifa etti.
C) …………………………………….. periyodik sağlık kon-
trolleri bu yaşlar için çok önemlidir. 
D) ………………………… finali okulumuzda yapılan sat-
ranç turnuvası büyük bir heyecana sahne oldu.
E) …………………………………………… dedem annemi il-
kokula göndermediği için çok pişman olmuş.

11. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) Mukava bu iş için daha uygun olabilir.
B) Dedem çok mutaassıp bir adammış.
C) Burada birçok tehlikeye maruz kaldık.
D) Muayene sırasında rahatsızlanmış.
E) Mütemadiyen durumundan şikayet ederdi.

12. Aşağıdakilerin hangisinde düzeltme işareti (^) farklı bir amaçla kullanılmıştır?
A) Bu, bana babamdan yadigârdı.
B) Eşkâli hakkında elimizde bir veri yok.
C) İnsan âlemde hayal ettiği müddetçe yaşar.
D) Odadan çıkarken masaya bir kâğıt bıraktı.
E) Tüm bunların bir tezgâh olmasından korkuyordu.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ifadenin okunuşuna uygun bir ek getirilmemesinden kaynaklanan yazım yanlışı vardır?
A) TSK’nın internet sayfası bir siber saldırıya uğramış.
B) YÖK’ün son kararı kamuoyunda tepkilere neden oldu. 
C) Muhalefet partileri YSK’ye başvurarak karara itiraz edecekler.
D) Öğrencilerimiz hazırladıkları projelerini TÜBİTAK’a sundular.
E) MEB’in o iddialarla ilgili bir soruşturma başlattığını biliyoruz.

Osmanlıda ilk (I) matbaa 1727’de İbrahim Müteferrika tarafından (II) faaliyete geçirilmiştir. Burada ilk basılan kitap “Vankulu Lügati’dir”. Kültürel hayattaki bu değişimler (III) sahaflar ve okuyucular tarafından hemen kabul görmemiş zaman içinde yavaş yavaş (IV) yerleşebilmiştir. Bundan dolayı basma kitapların gelişi, (V) elyazması eserlerin ticaretini belli bir süre etkileyememiştir.
14. Parçadaki numaralanmış sözcüklerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Her sıranın 5’nci öğrencisi bir adım sağa çıksın.
B) 80 gün havada kalacak 4.500 m³lük bir balon tasarlamış.
C) Deniz ürünleri alerjisi çocukların %5’ini etkilemektedir.
D) Acil psikiyatri polikliniğine sadece yüz yirmi kişi başvurmuş.
E) Biz çocukken beştaş oynamayı çok severdik.

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Otomobili Ford’un icat ettiğini sanan çoktur ama bu yanlıştır.
B) Sanatçımız yurt dışında yüzlerce sergiye katılmış.
C) 25. yıl dönümü nedeniyle birçok tebrik mesajı aldı.
D) Antrenmanlar sporcunun performansını artırmak içindir.
E) Taktir sayısı bir önceki döneme göre bir miktar artmış.

Kahve genellikle (I) Güney Amerika bitkisi olarak bilinir, fakat kahvenin üretim beşiği olan yer bizim Habeşistan olarak bildiğimiz Etiyopya’dan gelmektedir. Hatta adını da bu ülkenin (II) güneybatısında bulunan (III) Kaffa şehrinden aldığı rivayet edilmektedir. Kahve adının nereden geldiği ile ilgili başka bir (IV) rivayette  (V) Arapçada şarap anlamında kullanılan kahva isminden türediğidir.
17. Parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Öğrencilerimiz bu günün Türk tarihi için önemini bilmiyor. 

B) Herbiri alanında uzman öğretmenlerimizle yanınızdayız.
C) Bana hemen bir İngiliz anahtarı lazım.
D) Bugün burada sıra dışı birçok şey yaşadık.
E) Dün akşamüstü yaşananlar aramızda kalsın, isterim.


Cover Image

Yazım – Noktalama İşaretleri Konu Testi 2

Şubat 28, 2022 Okuma süresi: 13 dakika
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Uzun zamandır insanüstü bir gayretle çalışıyor.
B) Türkiye’de yeraltı suları üç grupta incelenebilir.
C) Bir akşamüzeri kucağında bir çocukla çıkageldi.
D) Ayakaltında dolaşıyormuşum gibi hissediyorum.
E) Lisansüstü öğrenci ilanlarını takip ediyorum.

2. Aşağıdakilerin hangisinde virgül (,) yanlış kullanılmıştır?
A) İstanbul modern zamanlara kadar, Roma ve Kudüs gibi, yüzyıllarca insanlığın çekim merkezlerinden biri olagelmiştir.
B) II. Meşrutiyet’le birlikte medrese ıslahatına ilişkin tartışmalar yoğunlaşmış, tasarlanan yeni medrese modellerinin uzantısı olarak kütüphaneler gündeme gelmiştir.
C) Bir piyanosu olsa yıllardır içine is gibi sinen, can sıkıntısından sıyrılıp çıkacağını sanırdı.
D) Yaratıcılık; var olan kalıpları yıkmak, başka yaşantılara açık olmak, alışılmışın dışına çıkmak, hayata farklı perspektiflerden bakmaktır.
E) Osmanlı şehri, Osmanlı kültürel değerlerinin mekânda cisimleşmiş halidir.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna nokta (.) konulamaz?
A) Güvenme varlığa, düşersin darlığa
B) Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık
C) Adam yanıla yanıla, pehlivan yenile yenile
D) Kabahat da gizli olmalı, ibadet de
E) El kazanı ile aş kaynamaz

4. Aşağıdakilerin hangisinde kesme işareti (‘) yanlış kullanılmıştır?
A) Bağdat Caddesi’nde trafik kontrolü vardı.
B) Sözleşmeyi Ahmet Bey’den alabilirsiniz.
C) Kitabımız Talim Terbiye Kurulu’na gönderildi.
D) Uçakta 20 kg’dan ağır bagaja izin verilmiyor.
E) Bugünkü çekimler Galata Kulesi’nde yapılacak.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Burada birçok insan sizin gibi düşünüyor.
B) Şu dünyada hiçbirimiz mutsuz olmak için yaşamıyor.
C) Birkaç dizesi dışında sıradan bir şair olmaktan öteye geçemedi.
D) Ankara deyince aklıma hep o mısra geliyor.
E) Arkadaki iki dansçı ritimi yakalamakta zorluk çekiyor.

(I) Savaşlar, katliamlar, göçler, direnişler ve isyanlar gibi tarih boyunca gerçekleşen pek çok politik ve toplumsal olay sinema anlatılarına yansımıştır. (II) Hem gerçek olaylar hem de bu olaylara gönderme yapan hikâyeler beyazperdeye aktarılmıştır. (III) Sinema için de var olduğu toplumu yansıtabilen etkili bir kitle iletişim aracıdır. (IV) 13 Ağustos 1961’te Berlin şehrinin ortasında inşa edilmeye başlanan duvarla şehrin batı kısmı Doğu Almanya’dan soyutlanmıştır. (V) Yıkıldığı 1989 yılına kadar bir çok dramın yaşanmasına neden olan Berlin Duvarı, ayrıca dünya tarihinde ABD ile SSCB arasındaki soğuk savaşında önemli bir simgesi olmuştur.
6. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde birden çok yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Emeklilikte bile hiyerarşi devam ediyordu.
B) Bu tip insanlara karşı alerjisi vardı.
C) Kolektif hareketler insanı düşünmekten kurtarır.
D) 
Kalkıştan on dakika sonra türbilansa girdik.

E) Bu, bizim ailede bir ritüel haline geldi.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Gençliğinde yasadışı bazı işlere bulaşmış.
B) Geçen ay babalarını bir bakımevine yerleştirmişler.
C) Seninki aklı sıra bize bir oyun oynayacaktı.
D) Ailelerle hafta içi bir kez daha görüşeceğiz.
E) Ustabaşı elindeki keseri sallayarak konuşuyordu.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Senin için fark etmediğini ben de biliyorum.
B) Yolda bir çocuğa rastgelirsen ona verirsin.
C) O kadar söyledik ama yine koltukta uyuyakaldı.
D) Burada hiç kimse böyle bir muameleyi hak etmiyor.
E) Tıbbi uygulamaların dışına çıkmayı reddediyordu.

10. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen noktalama işaretiyle ilgili değildir?
A) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. (kısa çizgi)
B) 

Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur. (soru işareti) 

C) Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur. (iki nokta)
D) Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur. (ünlem)
E) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. (nokta)

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) O, şiiri her zaman düz yazıdan üstün tutardı.
B) Bu kampanyaya el altından yardım ediyoruz.
C) Burada olağan dışı bir durumla karşılaşmadık.
D) Sonucu kötü bitse de insanoğlu için önemli bir adımdı.
E) Çocuk, tekdüze bir sesle çabuk çabuk okuyordu.


(I) Mars, Uzay çalışmalarının ivme kazandığı 1960’lı yıllardan beri ana hedeflerden biridir. (II) Dünya’ya ortalama 225 milyon km uzaklıktaki Mars’a gönderilen araç sayısı yer yüzüne sadece 384.400 km uzaklıktaki Ay’ın ardından ikinci sıradadır. (III) 1950’li yılların sonundan itibaren Ay’a 95, Mars’a ise yaklaşık 40 uzay aracı gönderilmişdir. (IV) Sovyetler Birliği, 1960’tan başlayarak Mars’ın yörüngesine ve yüzeyine araçlar göndermiş ancak tüm denemelerinde başarısız olmuştur. (V) İlk başarılı yörünge uçuşu 1965’de, Mars yüzeyine ilk başarılı iniş ise 1971 yılında NASA tarafından gerçekleştirilmiştir.
12. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yoktur?
A) Ya bizi öldürecekler, ya biz onları öldüreceğiz.
B) Kemanını, sevgili kemanını, yarı fiyatına satmıştı.
C) Her gün tıraş oluyor; tertemiz elbiseler giyiyordum.
D) Bir piyanosu olsa, canı sıkılmazdı.
E) Arkadaşın bize selam vermeden, arabaya bindi.

(I) Hristiyanlık, (II) Ortaçağ’da kilisesiyle (III) Batı’nın inanç dünyasına damgasını vurmuştur. Ne var ki bu çağda kilise, insanların (IV) yalnızca imanıyla ilgili değildir. Sosyal yaşamın hemen her alanında rol oynar. Bütün bir çağın iktisadi ve sosyal düzeni (V) feodaldir.
14. Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bence o günden bugüne çok yol katettik.
B) Geçmişten bu yana süregelen alışkanlıklar değişiyor.
C) 

Zannettiğim kadar zor bir iş değilmiş.
D) Benimle böyle konuşmaktan seni menederim.
E) Hiçbir çalışan bu hakkından vaz geçmek istemiyor.

16. Aşağıdakilerin hangisinde düzeltme işareti (^) gereksiz kullanılmıştır?
A) Babam kendi âleminde yaşayan bir adamdı.
B) 

Bazı edebî dergilerde yazıları çıkmıştı.
C) Herkes dinî inançlarında özgür olmalıdır.
D) Bir süredir başka bir mekânda sahneye çıkıyor.
E) Bunun bazı ahlakî sonuçları olacağı açıktı.

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) 

İki liderin bugün Mecliste başbaşa görüşmesi bekleniyor. 
B) Bugün Cumhurbaşkanı BM’de bir konuşma yapacak.
C) İstanbul’da km²ye 3 bin 49 kişi düşüyor.
D) Buket Uzuner’in İstanbullular romanı 2007’de yayımlandı. 
E) Edebiyatımız Batı’dan gelen türlerle yeni bir evreye girer.

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım ya da noktalama yanlışı yoktur?
A) 

Osmanlı Devleti Ayasofya Camii’ne büyük özen göstermiştir.
B) Fransızlar’ın bu konuda çekimser kalması bekleniyor.
C) ABD’ne ait iki araç keşiflerini sürdürmektedir.
D) Atatürk Bulvarında meydana gelen kazada iki yaralı var.
E) Türk Dil Kurumu Başkanına da bilgi verilmiş.

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bu konuda henüz bir ilerleme sağlayamadık.
B) Omuz omuza verince yol mu dayanır?
C) Yukarıda seni bir sürpriz bekliyor.
D) 

İçerden bilgi sızdığını biliyorduk aslında.

E) Bu gazelin her beyti ayrı güzel. 

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) Türkçe’yi en iyi kullanan yazarlarımızdan biridir.
B) 
Başvurular 24 aralığa kadar devam edecek.

C) Bu şehirde Müslümanlar için birkaç ibadethane var.
D) Neden böyle davrandığını hâlâ anlıyamadım.
E) Bizim evde kentsel dönüşüme dahil edilecekmiş.


Cevaplar

1.B  2.C  3.C  4.C  5.E  6.E  7.D  8.A  9.B  10.D  11.A  12.D  13.B  14.B  15.E  16.E  17.A  18.A  19.D  20.C

Konu Anlatımı İndir 👇


Cover Image

Yazım – Noktalama İşaretleri Konu Testi 2 Çözümlü

Şubat 28, 2022 Okuma süresi: 27 dakika
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Uzun zamandır insanüstü bir gayretle çalışıyor.
B) Türkiye’de yeraltı suları üç grupta incelenebilir.
C) Bir akşamüzeri kucağında bir çocukla çıkageldi.
D) Ayakaltında dolaşıyormuşum gibi hissediyorum.
E) Lisansüstü öğrenci ilanlarını takip ediyorum.


Çözüm

İnsanüstü, akşamüzeri, ayakaltında (dolaşmak), lisansüstü → Soyut anlamda kullanılan alt, üst ve üzeri sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
B — yer altı (suları) → Burada “altı” sözcüğü somut yer bildirdiği için ayrı yazılması gerekiyordu. Gizli ve yasa dışı anlamında olsaydı bitişik yazılırdı: yeraltı faaliyet…
Cevap B

2. Aşağıdakilerin hangisinde virgül (,) yanlış kullanılmıştır?
A) İstanbul modern zamanlara kadar, Roma ve Kudüs gibi, yüzyıllarca insanlığın çekim merkezlerinden biri olagelmiştir.
B) II. Meşrutiyet’le birlikte medrese ıslahatına ilişkin tartışmalar yoğunlaşmış, tasarlanan yeni medrese modellerinin uzantısı olarak kütüphaneler gündeme gelmiştir.
C) Bir piyanosu olsa yıllardır içine is gibi sinen, can sıkıntısından sıyrılıp çıkacağını sanırdı.
D) Yaratıcılık; var olan kalıpları yıkmak, başka yaşantılara açık olmak, alışılmışın dışına çıkmak, hayata farklı perspektiflerden bakmaktır.
E) Osmanlı şehri, Osmanlı kültürel değerlerinin mekânda cisimleşmiş halidir.


Çözüm

A — Ara sözü göstermek için ara sözün başında ve sözünde kullanılmış.
B — Sıralı cümleleri ayırmak için kullanılmış.
C — Bu cümlede virgül yanlış kullanılmıştır. Sıfat (yıllardır içine is gibi sinen) ile isim (can sıkıntısı) arasında virgül kullanılmaz.
D — Eş görevli sözcük grupların arasında kullanılmış.
E — Özneyi göstermek (Osmanlı şehri) için kullanılmış.
Cevap C


3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna nokta (.) konulamaz?
A) Güvenme varlığa, düşersin darlığa
B) Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık
C) Adam yanıla yanıla, pehlivan yenile yenile
D) Kabahat da gizli olmalı, ibadet de
E) El kazanı ile aş kaynamaz

Çözüm

A, B, D — Yüklemi ortak kullanılan sıralı cümlelerin sonunda nokta kullanılır.
E — Anlatım tamamlandığı için bu cümlenin de sonuna nokta gelmeli.
C — Burada anlatım tamamlanmamış, bu nedenle cümlenin sonuna üç nokta (…) gelmeli.
Cevap C


4. Aşağıdakilerin hangisinde kesme işareti (‘) yanlış kullanılmıştır?
A) Bağdat Caddesi’nde trafik kontrolü vardı.
B) Sözleşmeyi Ahmet Bey’den alabilirsiniz.
C) Kitabımız Talim Terbiye Kurulu’na gönderildi.
D) Uçakta 20 kg’dan ağır bagaja izin verilmiyor.
E) Bugünkü çekimler Galata Kulesi’nde yapılacak.


Çözüm

Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: 

Talim Terbiye Kuruluna

Cevap C


5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Burada birçok insan sizin gibi düşünüyor.
B) Şu dünyada hiçbirimiz mutsuz olmak için yaşamıyor.
C) Birkaç dizesi dışında sıradan bir şair olmaktan öteye geçemedi.
D) Ankara deyince aklıma hep o mısra geliyor.
E) Arkadaki iki dansçı ritimi yakalamakta zorluk çekiyor.


Çözüm

“Ritim” sözcüğü ünlü ile başlayan bir ek aldığında ikinci hecesindeki ünlü düşer: ritmi, ritme, ritmim…
Cevap E


(I) Savaşlar, katliamlar, göçler, direnişler ve isyanlar gibi tarih boyunca gerçekleşen pek çok politik ve toplumsal olay sinema anlatılarına yansımıştır. (II) Hem gerçek olaylar hem de bu olaylara gönderme yapan hikâyeler beyazperdeye aktarılmıştır. (III) Sinema için de var olduğu toplumu yansıtabilen etkili bir kitle iletişim aracıdır. (IV) 13 Ağustos 1961’te Berlin şehrinin ortasında inşa edilmeye başlanan duvarla şehrin batı kısmı Doğu Almanya’dan soyutlanmıştır. (V) Yıkıldığı 1989 yılına kadar bir çok dramın yaşanmasına neden olan Berlin Duvarı, ayrıca dünya tarihinde ABD ile SSCB arasındaki soğuk savaşında önemli bir simgesi olmuştur.
6. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde birden çok yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm


A’da bir yazım yanlışı yok.
B — “beyaz perde” ayrı yazılmalıydı.
C — Bulunma durumu ola -de ayrı yazılmış: Sinema içinde var olduğu…
D — 1961’de (…altmışbirde) olmalıydı.
E — “birçok” sözcüğü bitişik yazılır. / bağlaç olan “de” bitişik yazılmış: soğuk savaşın da…
Cevap E

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Emeklilikte bile hiyerarşi devam ediyordu.
B) Bu tip insanlara karşı alerjisi vardı.
C) Kolektif hareketler insanı düşünmekten kurtarır.
D) 
Kalkıştan on dakika sonra türbilansa girdik.

E) Bu, bizim ailede bir ritüel haline geldi.


Çözüm

“Türbülans” şeklinde yazılmalıydı.
Cevap D


8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Gençliğinde yasadışı bazı işlere bulaşmış.
B) Geçen ay babalarını bir bakımevine yerleştirmişler.
C) Seninki aklı sıra bize bir oyun oynayacaktı.
D) Ailelerle hafta içi bir kez daha görüşeceğiz.
E) Ustabaşı elindeki keseri sallayarak konuşuyordu.


Çözüm

İç, dış ve sıra sözcükleriyle kurulan sözcükler ayrı yazılır: yasa dışı
Cevap A


9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Senin için fark etmediğini ben de biliyorum.
B) Yolda bir çocuğa rastgelirsen ona verirsin.
C) O kadar söyledik ama yine koltukta uyuyakaldı.
D) Burada hiç kimse böyle bir muameleyi hak etmiyor.
E) Tıbbi uygulamaların dışına çıkmayı reddediyordu.

Çözüm

“Rast gelmek” ayrı yazılır.

Cevap B

10. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen noktalama işaretiyle ilgili değildir?
A) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. (kısa çizgi)
B) 

Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur. (soru işareti) 

C) Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur. (iki nokta)
D) Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur. (ünlem)
E) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. (nokta)


Çözüm

Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine ünlem değil, üç nokta konur.
Cevap D


11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) O, şiiri her zaman düz yazıdan üstün tutardı.
B) Bu kampanyaya el altından yardım ediyoruz.
C) Burada olağan dışı bir durumla karşılaşmadık.
D) Sonucu kötü bitse de insanoğlu için önemli bir adımdı.
E) Çocuk, tekdüze bir sesle çabuk çabuk okuyordu.


Çözüm


“Düzyazı” bitişik yazılır.
Cevap A


(I) Mars, Uzay çalışmalarının ivme kazandığı 1960’lı yıllardan beri ana hedeflerden biridir. (II) Dünya’ya ortalama 225 milyon km uzaklıktaki Mars’a gönderilen araç sayısı yer yüzüne sadece 384.400 km uzaklıktaki Ay’ın ardından ikinci sıradadır. (III) 1950’li yılların sonundan itibaren Ay’a 95, Mars’a ise yaklaşık 40 uzay aracı gönderilmişdir. (IV) Sovyetler Birliği, 1960’tan başlayarak Mars’ın yörüngesine ve yüzeyine araçlar göndermiş ancak tüm denemelerinde başarısız olmuştur. (V) İlk başarılı yörünge uçuşu 1965’de, Mars yüzeyine ilk başarılı iniş ise 1971 yılında NASA tarafından gerçekleştirilmiştir.
12. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


Çözüm


I — “Uzay” küçük harfle başlamalıydı.
II — “yeryüzüne” bitişik yazılır.
III — “gönderilmiştir” şeklinde yazılmalıydı: ünsüz benzeşmesi
IV’te yazım hatası yok.
V — 1965’te

Cevap D

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yoktur?
A) Ya bizi öldürecekler, ya biz onları öldüreceğiz.
B) Kemanını, sevgili kemanını, yarı fiyatına satmıştı.
C) Her gün tıraş oluyor; tertemiz elbiseler giyiyordum.
D) Bir piyanosu olsa, canı sıkılmazdı.
E) Arkadaşın bize selam vermeden, arabaya bindi.


Çözüm


A — Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.
B’de bir noktalama yanlışı yok: “Sevgili kemanını” ara söz olduğu için başında ve sonunda virgül kullanılması doğru.
C — Sıralı cümleleri oluşturan cümlelerin kendi içinde virgül yoksa cümleleri birbirinden ayırmak için virgül (,) yeterlidir.
D — Şart kipinden sonra virgül (,) gelmez.
E — Zarf-fiilden sonra virgül (,) gelmez.
Cevap B


(I) Hristiyanlık, (II) Ortaçağ’da kilisesiyle (III) Batı’nın inanç dünyasına damgasını vurmuştur. Ne var ki bu çağda kilise, insanların (IV) yalnızca imanıyla ilgili değildir. Sosyal yaşamın hemen her alanında rol oynar. Bütün bir çağın iktisadi ve sosyal düzeni (V) feodaldir.
14. Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.


Çözüm


II — Çağ adları büyük harfle başlar ve ayrı yazılır: İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ, Yakın Çağ
Cevap B


15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bence o günden bugüne çok yol katettik.
B) Geçmişten bu yana süregelen alışkanlıklar değişiyor.
C) 
Zannettiğim kadar zor bir iş değilmiş.

D) Benimle böyle konuşmaktan seni menederim.
E) Hiçbir çalışan bu hakkından vaz geçmek istemiyor.


Çözüm


Farsça “vaz” ile Türkçe “geçmek” eylemiyle kurulan “vazgeçmek” bitişik yazılır.

Cevap E


16. Aşağıdakilerin hangisinde düzeltme işareti (^) gereksiz kullanılmıştır?
A) Babam kendi âleminde yaşayan bir adamdı.
B) 
Bazı edebî dergilerde yazıları çıkmıştı.

C) Herkes dinî inançlarında özgür olmalıdır.
D) Bir süredir başka bir mekânda sahneye çıkıyor.
E) Bunun bazı ahlakî sonuçları olacağı açıktı.


Çözüm


A — Bayrak anlamındaki “alem” sözcüğü ile karışmaması için kullanılmış: âlem
B ve C — Nispet eki (i), eklendiği sözcüğe “bağlılık, ilgi” anlamları katar. Düzeltme işareti; belirtme durumu ve üçüncü şahıs iyelik ekiyle karışmasını önlemek için de kullanılır: edebi / edebî, dini / dinî
D — Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerle özel adlarda bulunan ince g, k ünsüzlerini belirtmek için kendilerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine konur: mekân
E’de düzeltme işareti gereksiz kullanılmış. Ahlak sözcüğü zaten belirtme ya da iyelik eki alsa “ahlakı” şeklinde yazılacağı için bir karışma durumu yok.

Cevap E


17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) 
İki liderin bugün Mecliste başbaşa görüşmesi bekleniyor. 

B) Bugün Cumhurbaşkanı BM’de bir konuşma yapacak.
C) İstanbul’da km²ye 3 bin 49 kişi düşüyor.
D) Buket Uzuner’in İstanbullular romanı 2007’de yayımlandı. 
E) Edebiyatımız Batı’dan gelen türlerle yeni bir evreye girer.


Çözüm


A — İkilemeler ayrı yazılır: baş başa
C — Sonunda üs işaretli kısaltmalara getirilen ekler kesmeyle ayrılmaz: 
km²ye

E — Medeniyet, kültür anlamında kullanılan “Batı” ve “Doğu” sözcükleri büyük harfle yazılır.
Cevap A

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım ya da noktalama yanlışı yoktur?
A) 
Osmanlı Devleti Ayasofya Camii’ne büyük özen göstermiştir.

B) Fransızlar’ın bu konuda çekimser kalması bekleniyor.
C) ABD’ne ait iki araç keşiflerini sürdürmektedir.
D) Atatürk Bulvarında meydana gelen kazada iki yaralı var.
E) Türk Dil Kurumu Başkanına da bilgi verilmiş.


Çözümü


A’da yazım hatası yok: Camii ya da camisi ikisi de doğru. Yapı ya da anıt adı olduğu için gelen kesme işaretinin ayrılması da doğrudur.
B — Özel isimlere gelen çokluk eki ve sonrasında gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz: Fransızların
C — Büyük harflerle yapılan kısaltmalara gelen ekler kısaltmanın son harfine uyar: ABD’ye
D — Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak kelimeleri büyük harfle başlar. Bunlara gelen ekler de kesme işaretiyle ayrılır: Atatürk Bulvarı’nda
E — “Türk Dil Kurumu Başkanı’na” şeklinde yazılmalıydı.
Cevap A


19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bu konuda henüz bir ilerleme sağlayamadık.
B) Omuz omuza verince yol mu dayanır?
C) Yukarıda seni bir sürpriz bekliyor.
D) İçerden bilgi sızdığını biliyorduk aslında.

E) Bu gazelin her beyti ayrı güzel.


Çözüm

B — Ünlü düşmesi görülen kimi sözcüklerle oluşturulan ikilemelerde ikinci kelimenin dar ünlüsü düşmez: omuz omuza
D — İçeri, dışarı, ileri, şura, bura, ora, yukarı, aşağı gibi yer-yön bildiren sözcükler ek aldıklarında sonlarında bulunan ünlüler düşmez: “İçeriden” şeklinde yazılmalıydı.
Cevap D

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) Türkçe’yi en iyi kullanan yazarlarımızdan biridir.
B) 
Başvurular 24 aralığa kadar devam edecek.

C) Bu şehirde Müslümanlar için birkaç ibadethane var.
D) Neden böyle davrandığını hâlâ anlıyamadım.
E) Bizim evde kentsel dönüşüme dâhil edilecekmiş.


Çözüm


A — Özel isimlere gelen yapım ekleri ve sonrasında gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz: Türkçeyi
B — Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekler kesme işareti ile ayrılır: 24 Aralık’a
C’de yazım yanlışı yok. Özel isimlere gelen çokluk eki (Müslümanlar) kesme işareti ile ayrılmaz.
D — “a, e” ile biten fiil kök veya gövdelerine şimdiki zaman kip eki geldiğinde ünlü daralması meydan gelir. Cümledeki “anlıyamadım” eylemindeki ünlü daralması yazım hatasına neden olmuştur. Doğru yazımı: “anlayamadım”
E — Bağlaç olan “de” bitişik yazılmış: Bizim ev de…
Cevap C

İlgili Sayfalar

Konu Anlatımı İndir 👇


Hakkında

Bu kısım siten hakkında bilgi verir. Burayı değiştirmek ve düzenlemek için admin->eklentiler->tanımı düzenle

Etiketler