Sözcükte Yapı Konu Testi 6 Çözümlü

Ocak 24, 2023 Okuma süresi: 7 dakika
mor-ar > isimden fiil yapan y.e
çık-ar-ım > fiilden isim yapan y.e
sev-er > geniş zaman kip eki / çekim eki
beş-er > isimden isim yapan y.e
ed-er > fiilden isim yapan y.e
Cevap C

Ne yaparsam yapayım, ne kadar hızlı okursam okuyayım ya da kaç tanesini gözden geçirsem, gözden geçirmesem ya da kaldırıp atsam da somut bir gerçek vardı: Yığının büyüklüğü asla değişmiyordu. O yığını eritmeyi beceremeyeceğimi biliyordum.
4. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Basit eylem
B) Türemiş eylem
C) Yardımcı eylemle kurulan birleşik eylem
D) Anlamca kaynaşmış birleşik eylem
E) Birleşik zamanlı eylem

Çözüm

Basit eylem (yapım eki almamış eylem) > yapayım, biliyordum
Türemiş eylem > geç-ir-
Yardımcı eylemle kurulan birleşik eyleme örnek yok.
Anlamca kaynaşmış birleşik eylem > gözden geçirmek
Birleşik zamanlı eylem > oku-r-sa-m, geniş zamanın şartı
Cevap C

5. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
A) Oyundaki avcı karakteri için seçim yapacağız.
B) İkinci sınıflardan bir öğrenci sizi arıyordu.
C) Piyade ile topçu kıtaları arasında ilerliyoruz.
D) Çıkardığı Türkçü dergiler ile tanınan bir yazardı.
E) Şirketin işçi kadrosunda uzun yıllar çalışmış.

Çözüm

Soru, isimden isim yapan -ci eki ile fiilden isim yapan -ici ekinin ayrımı ile ilgili.
Avcı, topçu, Türkçü, işçi; sözcüklerindeki ekler isimden isim yapan -ci ekidir.
Öğrenci, sözcüğündeki ek ise fiilden isim yapan -ici ekidir.
Cevap B

6. Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi türemiş bir isimdir?
A) Bu koltuk takımı geçen sabah satıldı.
B) Babamın en sevdiği renk beyazdı.
C) Roman özetlerini internetten indirmişler.
D) Beden Eğitimi öğretmenimiz İzmirliymiş.
E) Bunun doğru olmadığı konusunda hemfikiriz.

Çözüm

-li eki isimden isim yapan yapım ekidir: İzmir-li
Cevap D

Bir senaryo, (I) içinde diyalog ve betimlemeler barındıran, dramatik (II) yapının (III) bağlamına yerleştirilmiş ve resimlerle anlatılan bir hikayedir. Bundan ibarettir, bu onun (IV) doğasıdır. Senaryo, görsel olarak hikaye anlatma (V) sanatıdır.
7. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi bir varlığın neye ait olduğunu belirten ek almamıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözüm

Soru kökünde kastedilen ek, iyelik ekidir. İyelik eki isim tamlamalarında tamlanan eki görevi yapar.
I — (kendi) iç-i
III — dramatik yapı-n-ın / bağlam-ı
IV — o-n-un / doğa-s-ı
V — hikâye anlatma / sanat-ı
II’deki “yapının” sözcüğü ise tamlayan eki (-in) almış.
Cevap B

8. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük türetilirken bir ünlü kaybına uğramamıştır?
A) Yerdeki çantayı alıp biraz ilerledi.
B) Ayrılık konuşmasına hazır değilim.
C) Kardeşiz ama pek benzemeyiz.
D) Yalnız kalmaktan korkardı hep.
E) Olan biteni seyrediyor sadece.

Çözüm

ilerledi > ileri-le
ayrılık > ayır-ı
benzemeyiz > beniz-e
yalnız > yalın-ız
E’de ünlü düşmesi var ama bu ses kaybı sözcük türetilirken gerçekleşmemiş. 
Cevap E

Atasözleri konuşmamıza zenginlik katar. Ama atasözlerini konuşmamızda kullanmazsak önemli bir eksiklik hissetmeyiz. Ancak deyimler hayatımıza öyle girmiştir ki çoğu zaman deyimleri açıklarken bile başka bir deyime gerek duyarız.
9. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Basit eylem
B) Birleşik zamanlı eylem
C) Yardımcı eylemle kurulan birleşik eylem
D) Kurallı birleşik eylem
E) Geçişli eylem

Çözüm

Basit eylem > …katar
Birleşik zamanlı eylem > kullanmazsak, geniş zamanın şartı
Yardımcı eylemle kurulan birleşik eylem > hissetmeyiz
Kurallı birleşik eyleme örnek yok.
Geçişli eylem > “hissetmeyiz” eylemi cümlede nesne alabilen bir eylem olduğu için geçişlidir.
Cevap D

Emniyet içinde yaşamak, (I) geleceğe dair (II) tasarılarda bulunmak hakkından mahrum bu geniş (III) yığınlar (IV) yoksulluk, cehalet ve (V) hastalıkla mücadele etmektedir.
10. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi gövdeden türemiş bir isimdir?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözüm


Sözcükte Yapı Konu Testi 6

Ocak 24, 2023 Okuma süresi: ~1 dakika

Kökteş kökler hem isim hem de fiil kökü olarak kullanılabilen köklerdir. Bu tür kökler, kullanıldıkları yere göre isim ya da fiil köküdür. 

1. Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü eylem kökü olarak kullanılmıştır? 
A) Bir güven ortamı yaratamadık.
B) Yufkalar oldukça kuruydu.
C) Su kattık meğer yağlı boyaymış.
D) Ayağımdaki şiş henüz inmedi.
E) Eskimiş çoraplarınızı atmayın.

Devamını okuyayım »


Sözcükte Yapı Konu Kavrama Testi 1

Eylül 21, 2022 Okuma süresi: 13 dakika
Camları (I) tozlu, (II) küçücük mahalle (III) bakkalının karşısındaki (IV) yangın yerinin arkasından deniz (V) görünüyordu.
1. Cümledeki numaralandırılmış sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

2. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
A) Oldukça etkin bir elemandır.
B) Bilgin yoksa yorum yapma.
C) Bana çok solgun göründü.
D) Bence baskın bir renk yok.
E) Bitkin ve tükenik bir hali vardı.

Hem isim hem de fiil kökü olarak kullanılabilen köklere ortak (kökteş) kök denir. Kullanıldığı yere göre isim ya da fiil kökü olabilen bu kökler arasında anlam ilgisi açıktır.
3. Buna göre aşağıdakilerden hangisi ortak kök değildir?
A) Ekşi   B) Tat   C) Kart   D) Güven   E) Şiş

I. Yazılarında suya sabuna dokunmazdı. 

II. İnsanı yaşat ki devlet yaşasın.
III. Yolu kömür taşıyan kamyon tıkamış.
IV. İlk önce anneme soralım, dedi.
V. Doğa bize sonsuz seçenek sunmuş.
4. Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi “fiilden fiil yapan yapım eki” almıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V


5. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Sana bir sorum olacak.
B) Bilim insanlarına ihtiyacımız var.
C) Benim görevim çözüm bulmak.
D) Dizim dünden beri ağrıyor.
E) Uyum sürecini çabuk atlattı.

(I) Kavram öğrenme birey (II) dünyaya geldiğinde (III) başlar, ölünceye kadar devam eder. Yaş (IV) ilerledikçe daha (V) karmaşık kavramlar öğrenilir. (yksedebiyat.org)
6. Parçadaki numaralandırılmış sözcüklerden hangisi hem yapım hem çekim eki almıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

7. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Sayımız b

eşten büyük olmalı.
B) Üçlük atarsak maç bizim.
C) 
Birer çay daha içer miyiz?
D) İkinci soruyu boş bıraktım.
E) Üçlü koltuğu eve götürmüş.

8. Aşağıdakilerin hangisinde birleşik eylem yoktur?
A) Çocuğu kapıda görünce bakakaldı.
B) Tanıştığımıza çok memnun oldum.
C) Sınavda kimseye göz açtırmadı.
D) Babam sizi kardeş zannetmiş.
E) Polis gelmeyince maçı başlatmadı.

Soğutma, maddenin ısısını tutuşma derecesinin altına düşürme (I) yöntemidir. Soğutma (II) etkisi, su veya kimyasal püskürtme ya da (III) yanıcı maddeyi dağıtma şeklinde olabilir. Akaryakıt yangınlarında bu yöntem (IV) yangının büyümesine neden olacağı için (V) uygun değildir.
9. Parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Panel, bir (I) başkanı olan küçük bir uzmanlar grubunun belli bir (II) konunun değişik yönlerini bir masa etrafında oturarak tartıştıkları, (III) izleyenlerin de soru sorarak veya (IV) tartışma ile katılabildikleri (V) toplantıdır.
10. Parçadaki numaralandırılmış sözcüklerden hangilerinin kökü diğerlerinden farklıdır?
A) I ve III   B) I ve V   C) II ve IV   D) II ve III   E) IV ve V

Sen ki her zaman (I) yazgımıza (II) yoldaşlık ettin. Öfkeni üzerimizde denemedin. Fırtınalarını gemilerimizin önüne (III) çıkarmadın. Güçlü (IV) yabanı bize karşı kullanmadın. Denizleri uysal, merhametli ve (V) bereketli kıldın.
11. Parçadaki numaralandırılmış sözcüklerden hangisi birden fazla yapım eki almıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

12. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi türetilirken ünlü düşmesine uğramıştır?
A) Bence sen bir kanarya besle.
B) Hemen göreve başla bence.
C) Sen çayı demle biz geliyoruz.
D) Bence erken gelip sınıfı süsle.
E) Çocukları bahçede dikkatli izle.

13. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
A) Bu krem yüzde kalıcı bir etki bırakıyor.
B) Bakıcı kadın üç gündür işe gelmiyor.
C) Odadaki tarayıcı yine çalışmıyor.
D) Çarşıda yeni bir tatlıcı keşfettim.
E) Satıcı ile yüz yüze gelemedik bir türlü.

14. Aşağıdaki cümlelerde geçen birleşik eylemler türleri bakımından eşleştirilse hangisi dışarıda kalır?
A) Telefon etmeyince merak ettik seni.
B) Bu sorunu başka türlü çözebilirdik.
C) Beklemediğim bir anda adımı okuyuverdi.
D) Evde yalnız kalmama ses çıkarmadı.
E) Arabayı bizim evin önüne park etmiş.

15. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapıca basit bir sözcüktür?
A) Babam gün ağarmadan evden çıkardı.
B) Tüm sorularınızı cevaplayacağım.
C) Üç günlük yoldan gelmiş gibi görünüyorsun.
D) Bu döner bence kıymadan yapılmış.
E) Bankamatik şifrenizi kimseyle paylaşmayınız.

16. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde “-den” eki tamlayan eki yerine kullanılmıştır?
A) Sıradan insanlar, sadece gündem ile uğraşır.
B) Sorulardan birini öğretmen derste çözmüştü.
C) Senin yüzünden çaydan da soğuduk.
D) Sudan bahanelerle işi erteleyip duruyor.
E) Sokaktan gelen silah sesleriyle uyandık.

17. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Güreşçilerimiz birer birer elendi.
B) Çocuğun elleri soğuktan morarmıştı.
C) Bana bakıp cebinden bir kart çıkardı.
D) Parasız kalmaktan çok korkardı.
E) Bu devirde çalar saat kullanan kaldı mı?

18. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birleşik eylem kullanılmıştır? 

A) Çiçekler damlıyor gecenin parmaklarından
B) 
Öteki kapımdan gel bunu açamazsın

C) Dudaklarımda eski bir mektep türküsü
D) Karanlıkta sana doğru uzanmış ellerim
E) Şenlik dağıldı bir acı yel kaldı bahçede yalnız

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük hem yapım hem çekim eki almıştır?
A) Bu yaz yaylaya birlikte çıkarız.
B) Biri bunu kapımıza bırakmış.
C) Bizim nesil sokaklarda büyüdü.
D) Haber alır almaz size döneriz.
E) Bu konuda dayanışma içindeyiz.

En az bir yapım eki almış olan sözcükler yapıca türemiştir. Kökün yapım eki almış bu yeni haline ise gövde denir.
20. Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi gövdeden türemiştir?
A) Adımlarını düşünerek atmalısın.
B) Bu alanın sayılı uzmanlarından biridir.

C) Testin ikinci sorusunda bir hata var.
D) Şehir batıya doğru hızla büyüyor.
E) Bilgisayar oyunları eğitici de olabilir.

👉 Bu testi pdf olarak indirebilirsiniz.

İlgili Sayfalar


Cevaplar

1.C  2.B  3.C  4.C  5.D  6.C  7.A  8.E  9.A  10.C  11.B  12.A  13.D  14.D  15.A  16.B  17.D  18.B  19.A  20.B


Karıştırılan Ekler

Eylül 11, 2022 Okuma süresi: ~1 dakika

Türkçede bazı eklerin sesleri aynı olsa da işlevleri farklıdır. 
Bu tür durumlarda ilgili ekin sözcükte ya da cümlede nasıl kullanıldığını doğru saptamak gerekir. Örnek olarak “ -ı, -i, -u -ü ” cümlede karşımıza yapım, iyelik ya da durum eki olarak çıkabilir.

Sesleri benzeyen işlevleri farklı olan bu tür eklere örnekler:

1. "– ım, – im, – um, – üm "
Seç-im sonuçları ekonomi kötü etkiledi. (fiilden isim y.e)
Gözlerin gözler-im-e değince (iyelik eki)
Yemek sevisi başlamadan gelir-im. (1.tekil kişi eki)
Ben-im derdim bana yeter. (tamlayan eki)
İki yıldır evli-y-im. (ek eylemin geniş zamanı)


Devamını okuyayım »


Hakkında

Bu kısım siten hakkında bilgi verir. Burayı değiştirmek ve düzenlemek için admin->eklentiler->tanımı düzenle

Etiketler