Ne yaparsam yapayım, ne kadar hızlı okursam okuyayım ya da kaç tanesini gözden geçirsem, gözden geçirmesem ya da kaldırıp atsam da somut bir gerçek vardı: Yığının büyüklüğü asla değişmiyordu. O yığını eritmeyi beceremeyeceğimi biliyordum.
4. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Basit eylem
B) Türemiş eylem
C) Yardımcı eylemle kurulan birleşik eylem
D) Anlamca kaynaşmış birleşik eylem
E) Birleşik zamanlı eylem
Çözüm
Basit eylem (yapım eki almamış eylem) > yapayım, biliyordum
Türemiş eylem > geç-ir-
Yardımcı eylemle kurulan birleşik eyleme örnek yok.
Anlamca kaynaşmış birleşik eylem > gözden geçirmek
Birleşik zamanlı eylem > oku-r-sa-m, geniş zamanın şartı
Cevap C
5. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
A) Oyundaki avcı karakteri için seçim yapacağız.
B) İkinci sınıflardan bir öğrenci sizi arıyordu.
C) Piyade ile topçu kıtaları arasında ilerliyoruz.
D) Çıkardığı Türkçü dergiler ile tanınan bir yazardı.
E) Şirketin işçi kadrosunda uzun yıllar çalışmış.
Çözüm
Soru, isimden isim yapan -ci eki ile fiilden isim yapan -ici ekinin ayrımı ile ilgili.
Avcı, topçu, Türkçü, işçi; sözcüklerindeki ekler isimden isim yapan -ci ekidir.
Öğrenci, sözcüğündeki ek ise fiilden isim yapan -ici ekidir.
Cevap B
6. Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi türemiş bir isimdir?
A) Bu koltuk takımı geçen sabah satıldı.
B) Babamın en sevdiği renk beyazdı.
C) Roman özetlerini internetten indirmişler.
D) Beden Eğitimi öğretmenimiz İzmirliymiş.
E) Bunun doğru olmadığı konusunda hemfikiriz.
Çözüm
-li eki isimden isim yapan yapım ekidir: İzmir-li
Cevap D
Bir senaryo, (I) içinde diyalog ve betimlemeler barındıran, dramatik (II) yapının (III) bağlamına yerleştirilmiş ve resimlerle anlatılan bir hikayedir. Bundan ibarettir, bu onun (IV) doğasıdır. Senaryo, görsel olarak hikaye anlatma (V) sanatıdır.
7. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi bir varlığın neye ait olduğunu belirten ek almamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözüm
Soru kökünde kastedilen ek, iyelik ekidir. İyelik eki isim tamlamalarında tamlanan eki görevi yapar.
I — (kendi) iç-i
III — dramatik yapı-n-ın / bağlam-ı
IV — o-n-un / doğa-s-ı
V — hikâye anlatma / sanat-ı
II’deki “yapının” sözcüğü ise tamlayan eki (-in) almış.
Cevap B
8. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük türetilirken bir ünlü kaybına uğramamıştır?
A) Yerdeki çantayı alıp biraz ilerledi.
B) Ayrılık konuşmasına hazır değilim.
C) Kardeşiz ama pek benzemeyiz.
D) Yalnız kalmaktan korkardı hep.
E) Olan biteni seyrediyor sadece.
Çözüm
ilerledi > ileri-le
ayrılık > ayır-ı
benzemeyiz > beniz-e
yalnız > yalın-ız
E’de ünlü düşmesi var ama bu ses kaybı sözcük türetilirken gerçekleşmemiş.
Cevap E
Atasözleri konuşmamıza zenginlik katar. Ama atasözlerini konuşmamızda kullanmazsak önemli bir eksiklik hissetmeyiz. Ancak deyimler hayatımıza öyle girmiştir ki çoğu zaman deyimleri açıklarken bile başka bir deyime gerek duyarız.
9. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Basit eylem
B) Birleşik zamanlı eylem
C) Yardımcı eylemle kurulan birleşik eylem
D) Kurallı birleşik eylem
E) Geçişli eylem
Çözüm
Basit eylem > …katar
Birleşik zamanlı eylem > kullanmazsak, geniş zamanın şartı
Yardımcı eylemle kurulan birleşik eylem > hissetmeyiz
Kurallı birleşik eyleme örnek yok.
Geçişli eylem > “hissetmeyiz” eylemi cümlede nesne alabilen bir eylem olduğu için geçişlidir.
Cevap D
Emniyet içinde yaşamak, (I) geleceğe dair (II) tasarılarda bulunmak hakkından mahrum bu geniş (III) yığınlar (IV) yoksulluk, cehalet ve (V) hastalıkla mücadele etmektedir.
10. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi gövdeden türemiş bir isimdir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözüm