 |
| İlhan Tarus |
- Roman, öykü ve oyun yazarı.
- 24 Kasım 1907’de Tekirdağ’da doğdu.
- 1928’de Ankara Hukuk Fakültesinden mezun oldu.
- Maraş, Edirne ve Kayseri’de savcı ve hâkim olarak çalıştı (1929-32). Görevine son verilmesi üzerine İstanbul’da çeşitli gazetelerde düzeltmen ve muhabir olarak çalıştı.
- 1946’da Adalet Bakanlığındaki görevine dönerek 1957’ye kadar çalıştı. Sonrasında Ankara Zafer gazetesinde röportaj ve fıkra yazarlığı yaptı.
- 1960’lı yıllarda Ankara Adliyesi Kütüphanesinde memur olarak çalıştı. 8 Ocak 1967’de Ankara’da öldü.
Sanat Anlayışı
- Yazın hayatına tiyatro ile başlasa da hikaye ve romanlarıyla tanındı.
- Eserlerinde genellikle toplumsal sorunları, idari bozuklukları, yoksul insanların günlük yaşamını konu etmiştir.
- Toplumcu gerçekçi roman anlayışına yakındır.
- İyi bir gözlemci olan yazar, realist bir anlayışa sahiptir.
- Eserlerini sanat kaygısı taşımadan yazmıştır.
- Mütareke ile Milli Mücadele dönemlerini konu alan romanlarıyla ünlüdür.
- Kurtuluş Savaşı’nı altı roman ile destanlaştırmak istese de sadece üçünü (Var Olmak, Hükümet Meydanı, Vatan Tutkusu) yazabilmiştir.
- Hikayelerinde yaşadığı topraklarla sınırlı kalmayarak dünyadaki savaş, ayrımcılık ve toplumsal çatışmaları da ele almıştır.
Yeşilkaya Savcısı
- Otobiyografik özellik gösteren romanda, genç bir savcının atandığı ilçede karşılaştığı güçlükler ile yerel eşraf tarafından görevinden uzaklaştırılışı gerçekçi bir üslupla anlatılmaktadır. Roman, genç savcının anı defteri biçiminde kurgulanmıştır.
Var Olmak
- Olaylar Çanakkale ve İstanbul’un işgal altında olduğu yıllarda Karabiga’da geçmektedir.
- Birinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından Bigalıların yaşayışı, işgal yıllarının bölge insanına etkisi ve dönemin genel yapısı eserde gözler önüne serilmiştir.
- Eserin ana konusu İstanbul Hükümeti taraftarı Anzavur Ahmet Paşa ile Millî Mücadele için yapılan hazırlıkları destekleyen Reji Müdürü Hamdi Bey arasındaki çatışmadır.
- Romanda vatanseverlerin kahramanlıkları yanında olumsuz yönleri de çarpıcı bir biçimde yansıtılmıştır.
Vatan Tutkusu
- Roman, İzmir’in işgali sonrasında Aydın çevresinde oluşturulmaya çalışılan direniş hareketi üzerine kuruludur.
- Romanın başkişisi vatansever ve destansı bir karakter olan Osman Efe’dir.
- Osman Efe, başıbozuk ve soyguncu diğer iki çete reisiyle güçlerini birleştirerek işgale direnir. Romanın sonlarında Durdu ile Ekrem’in halkı soyması ve başıbozuk tutumları Osman’ın itibarını sarsar.
- Sonrasında bir iç hesaplaşma yaşanır. Bununla beraber Osman’ın arzu ettiği milli uyanış artık gerçekleşme yoluna girmiştir.
Eserleri
- Öykü: Doktor Monro’nun Mektubu, Tarus’un Hikâyeleri, Apartman, Karınca Yuvası, Ekin İti, Köle Hanı
- Roman: Yeşilkaya Savcısı, Var Olmak, Uzun Atlama: Bir Endüstrileşmenin Romanı, Hükümet Meydanı, Duru Göl, Vatan Tutkusu
- Oyun: Ceza Hâkimi, Bir Gemi, Suavi Efendi
İlgili Sayfalar
Yararlanılan Kaynaklar
- İlhan Tarus ve Vatan Tutkusu Romanı, Nur Özmel
- İlhan Tarus’un Romanlarında Milli Mücadele, Mehmet Güler
- Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi