Cumhuriyet Dönemi’nde Tiyatro (1950-1980) 11. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersinin konularından biridir. Cumhuriyet Dönemi’nde Tiyatro (1950-1980) üzerine hazırladığım konu anlatımını aşağıda okuyabilirsiniz. Ayrıca aynı metni kullandığım Cumhuriyet Dönemi’nde Tiyatro (1950-1980) Slaytını konu anlatımının sonundaki renkli bağlantıdan indirebilirsiniz.
1950-1980 Arası Tiyatrodaki Gelişmeler
- Bu dönemde toplumsal değişimler tiyatroya yansımış ve bu sanat dalında önemli gelişmeler yaşanmıştır.
- Teknik ilerlemeler ve konu çeşitliliği ön plana çıkmıştır.
- İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Diyarbakır, Adana, Trabzon gibi büyük şehirlerde Devlet Tiyatroları kurulmuş ve tiyatro toplulukları ülkenin birçok yerinde oyunlar sahnelemiştir.
- 1958 yılında Ankara Üniversitesinde tiyatro enstitüsü kurulmuştur.
- Ankara Üniversitesi bünyesindeki tiyatro enstitüsü, dünya ve Türk tiyatrosunu detaylı incelemiş, Türk yazarlarının oyunlarını tanıtmaya çalışmış ve genç yazarlara tiyatro yazma teknikleri öğretmiştir.
- 1960-1980 arasında özel tiyatroların sayısında artış olmuştur.
- 1950’lerden sonra oyun sayısının artmasıyla birlikte oyun konuları da çeşitlenmiştir.
- 1960-1980 yılları arasında tiyatro alanında bilimsel çalışmalar yapılmış, akademik araştırmalar artmış ve tiyatro kongreleri düzenlenmiştir.
- Bu dönemde hem çeviri oyunların hem de nitelikli yerli oyunların sayısı artmıştır.
- Sosyal değişimlerin birey ve toplum yaşamındaki etkileri siyasal, sosyal ve psikolojik yaklaşımlarla yansıtılmıştır.
- Sahne tekniği açısından uygun, yalın bir dil kullanılarak bireysel ve toplumsal konular işlenmiştir.
- Bu oyunlar sahnelenirken, karakterlerin giyimleri ve dil özellikleri de ön planda tutulmuştur.
- Oktay Rıfat, Turgut Özakman, Melih Cevdet, Nezihe Meriç gibi yazarlar, eserlerinde bireyden hareketle toplumsal sorunlara odaklanmışlardır.
- Oktay Rıfat’ın “Kadınlar Arasında”, Haldun Taner’in “Fazilet Eczanesi” ve “Huzur Çıkmazı”, Melih Cevdet’in “İçerdekiler” adlı oyunları, bireysel hikayelerden yola çıkarak toplumdaki aksaklıkları ve sorunları ele almaktadır.
- Refik Erduran’ın “Cengiz Han’ın Bisikleti” adlı oyununda ise birey, önceki yaşam alışkanlıklarından kurtulma çabası üzerinden yanlış Batılılaşmayı ele almaktadır.
- Bu dönemde Turan Oflazoğlu, Güngör Dilmen, Orhan Asena ve Necati Cumalı gibi yazarlar tarafından Osmanlı tarihini öne çıkaran, halk kahramanlarını anlatan ve mitolojik ögeler içeren oyunlar yazılmıştır.
- Adalet Ağaoğlu, Nezihe Aras, Recep Bilginer gibi bazı genç yazarlar tiyatro oyunları yazmıştır.
1950-1980 Arası Tiyatrodaki Konular ve Temalar
- Bu dönemde yurt sorunları, kadının toplum yaşamındaki yeri, köy, töre, kuşak çatışması, değer yargıları gibi temalar işlenmiştir.
- Müzikli oyun türlerinde çoğunlukla uyarlamalar yapılmıştır.
- Birey ve toplum yaşamındaki sosyal değişimler siyasal, sosyal ve psikolojik yaklaşımlarla yansıtılmıştır.
- Müzikli oyun türlerinde çoğunlukla uyarlamalar yapılmıştır.
1950-1980 Arası Tiyatro Önemli Eserler
- Haldun Taner’in “Keşanlı Ali Destanı” adlı oyunuyla epik tiyatroya yeni bir tür kazandırılmıştır.
- Ahmet Kutsi Tecer – Koçyiğit Köroğlu
- Cevat Fehmi Başkut – Buzlar Çözülmeden
- Selahattin Batu – Oğuzata
- Haldun Taner – Keşanlı Ali Destanı
- Necati Cumalı – Boş Beşik
- Orhan Asena – Hurrem Sultan
- Recep Bilginer – Sarı Naciye
- Cahit Atay – Gültepe Oyunları
- Nezihe Meriç – Sular Aydınlanıyordu
- Refik Erduran – Karayar Köprüsü
- Adalet Ağaoğlu – Çatıdaki Çatlak
- Güngör Dilmen – Midas’ın Kulakları
- Turgut Özakman – Töre
- Turan Oflazoğlu – IV. Murat
- Oktay Arayıcı – Dışarda Yağmur Var
- Başar Sabuncu – Şere
- Tuncer Cücenoglu – Kördövüşü
Cumhuriyet Dönemi’nde Tiyatro (1950-1980) Slayt İndir
