Divan Edebiyatında Nazım Biçimleri (Nazım Şekilleri)

Nazım şekli: Divan edebiyatında şiirler, biçimde ve kafiyede gösterdikleri farklılıklarla birbirlerinden ayrılırlar ve çeşitli gruplarla adlandırılırlar. Bu gruplara nazım biçimleri (şekilleri) denir.
     Divan edebiyatında nazım biçimleri başlıca üç gruba ayrılır.
                                 1- Beyitlerden oluşan nazım biçimleri
                                 2- Dört mısralı nazım biçimleri
                                 3- Bendlerden oluşan nazım biçimleri

Mısra: Divan şiirindeki en küçük nazım birimidir. Bütün nazım biçimleri mısradan doğmuştur. Mısralara “aruz vezniyle söylenmiş beytin yarısı” da denilir.

Beyit: Aruz vezniyle yazılmış iki mısradan meydana gelen nazım birimine denir.

Bend: Aruz vezniyle yazılmış en az üç mısradan oluşan ve bendlerindeki mısra sayısına göre isimlendirilen nazım birimidir.

DİVAN EDEBİYATINDA BEYİTLERDEN OLUŞAN NAZIM BİÇİMLERİ

1- Kaside

2- Gazel

3- Müstezâd gazel

4- Kıt’a

5- Mesnevî

DİVAN EDEBİYATINDA DÖRT MISRADAN OLUŞAN NAZIM BİÇİMLERİ

1- Rüba’î


2- Tuyuğ

DİVAN EDEBİYATINDA BENDLERDEN OLUŞAN NAZIM BİÇİMLERİ: MUSAMMATLAR

1- Müselles


2- Murabba’-Terbî’


3- Muhammes-Tahmis


4- Müseddes-Tesdis


5- Müsebba’-Tesbî’


6- Müsemmen-Tesmîn-Mütessa’


7- Mu’aşşer-Ta’şir


8- Şarkı


9- Terkîb-i bend


10- Tercî’-i bend